|
|
|
| |
| Reklam Alanı |
|
|
|
|
Host - Sponsor |
 |
|
 MEHMET ÖZCAN VE DİĞERLERİ /Türkiye Davası |
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararı
MEHMET ÖZCAN VE DİĞERLERİ /Türkiye Davası*
Başvuru no:56006/00
Strazburg
11 Ekim 2005
OLAYLAR
Sırasıyla 1964, 1958 ve 1971 doğumlu başvuranlar İstanbul?da ikamet etmektedirler.
Başvuranlar, 30 Ağustos 1995 tarihinde İstanbul Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şubesi polisleri tarafından yakalanmışlardır. Başvuranlar Türkiye Devrimci Komünist Partisi mensubu olmakla suçlanmışlardır.
Başvuranlar, 11 Eylül 1995 tarihinde, İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemesi (DGM) Cumhuriyet Başsavcısı tarafından dinlenmiş ve haklarında tutuklanma kararı veren DGM hakimi huzuruna çıkarılmışlardır.
Cumhuriyet Başsavcısı 18 Eylül 1995 tarihinde, Türk Ceza Kanunu?nun (TCK) 168. maddesine dayanarak başvuranları yasadışı örgüt üyesi ve yöneticisi olmakla suçlamıştır.
İki sivil ve bir askeri hakimden oluşan DGM, 24 Kasım 1997 tarihinde başvuranları yasadışı örgüte yardım ve yataklık yapmayı cezalandıran TCK?nın 169. maddesine dayanarak başvuranları üç yıl dokuz ay hapis cezasına çarptırmıştır.
Yargıtay 24 Haziran 1999 tarihinde verilen bu kararı onamıştır.
HUKUK AÇISINDAN
I. AİHS?NİN 6. MADDESİNİN İHLAL EDİLDİĞİ İDDİASI
Başvuranlar, kendilerini mahkum eden DGM?nin, bünyesinde bir askeri hakim bulundurması nedeniyle, kendilerine hakkaniyete uygun yargılamayı garanti eden ?tarafsız ve bağımsız bir mahkeme? olamayacağını iddia etmektedirler. Başvuranlar AİHS?nin 6§1 maddesinin ihlal edildiğini ileri sürmektedirler.
AİHM, geçmişte de birçok defa benzer olayların meydana geldiği sözüedilen durumlarla ilgili sorunları incelemiş ve AİHS?nin 6§1 maddesinin ihlal edildiğini tespit etmiştir (Bkz. sözüedilen Özel, §§33-34 ve Özdemir-Türkiye kararı, no: 59659/00, §§35-36, 6 Şubat 2003).
* Dışişleri Bakanlığı Çok taraflı Siyasî İşler Genel Müdürlüğü tarafından Türkçe?ye çevrilmiş olup, gayrıresmî tercümedir.
AİHM, mevcut davayı incelemiş ve Hükümet?in, sözkonusu durumu farklı bir sonuca ulaştırabilecek ne bir olay ne de bir delil sunduğuna kanaat getirmektedir. AİHM, ?milli güvenliğe? ilişkin suçlardan DGM önüne çıkarılan başvuranların, aralarında askeri hakimin de bulunduğu mahkeme heyeti önüne çıkmaktan çekinmelerinin anlayışla karşılanacağını saptamaktadır. Bu nedenden dolayı, başvuranlar, DGM?nin bu türden davalara ters düşen değerlendirmelerle haksız yere yönlendirilmelerine izin vermesinden haklı olarak çekinmektedirler. Böylece, bu mahkemenin tarafsızlığı ve bağımsızlığı hakkında başvuranlar tarafından duyulan şüphelerin objektif olarak kanıtlandığı düşünülebilir (sözüedilen Incal-Türkiye kararı, 9 Haziran 1998 tarihli karar, 1998-IV, s. 1573, §72 in fine).
AİHM, DGM?nin, başvuranları yargılayıp mahkum ettiği sırada 6§1 maddesi uyarınca tarafsız ve bağımsız bir mahkeme olmadığı sonucuna varmaktadır.
II. AİHS?NİN 41. MADDESİNİN UYGULANMASI HAKKINDA
A. Manevi Tazminat
Başvuranlar, her birinin 5.000 Euro tutarında manevi zarara uğradıklarını iddia etmektedirler.
Hükümet bu iddialara itiraz etmektedir.
AİHM, dava koşullarında ihlal sonucunun kendi içinde yeterli adli tazmin oluşturduğuna kanaat getirmektedir (Çıraklar-Türkiye, 28 Ekim 1998 tarihli karar, 1998-VII, s. 3074, § 49).
AİHM için bir kimse bu davada olduğu gibi AİHS tarafından gerekli kılınan tarafsızlık ve bağımsızlık koşullarını yerine getirmeyen bir mahkeme tarafından mahkum edildiğinde, başvuranın isteği üzerine, yeni bir dava veya usul işlemlerinin yeniden başlatılması ilke olarak tespit edilen ihlalin telafi edilmesi için uygun bir yol teşkil etmektedir (Bkz. Öcalan ?Türkiye, no: 46221/99, § 210 in fine, 2005-...).
B. Masraf ve Harcamalar
Başvuranlar, AİHM önünde yapılan masraf ve harcamalar için 3.000 Euro istemektedirler. Başvuranlar bu amaçla hiçbir kanıt sunmamaktadırlar.
Hükümet bu iddialara itiraz etmektedir.
AİHM, elinde bulunan unsurları ve konu hakkındaki içtihadını gözönüne alarak, yapılan bütün masraflar için 1.000 Euro?nun başvuranlara ortaklaşa ödenmesinin uygun olacağına kanaat getirmektedir.
C. Gecikme Faizi
AİHM, Avrupa Merkez Bankası?nın marjinal kredi kolaylıklarına uyguladığı basit faiz oranına 3 puanlık bir artışın ekleneceğini belirtmektedir.
BU GEREKÇELERE DAYALI OLARAK MAHKEME, OYBİRLİĞİYLE,
1. AİHS?nin 6§1 maddesinin ihlal edildiğine;
2. İşbu kararın kendisinin manevi zarar için yeterli adli tazmin oluşturduğuna;
3. a) Bu kararın, AİHS?nin 44§2 maddesine göre kesinleştiği tarihten itibaren üç ay içinde ödeme tarihindeki döviz kuru üzerinden TL?ye çevrilmek üzere Savunmacı Hükümet?in, masraf ve harcamalar için başvuranlara ortaklaşa 1.000 Euro (bin Euro), miktara yansıtılabilecek KDV ve pul, harç ve masraflardan muaf tutularak ödemesine;
b) Belirtilen süre bitiminden ödemenin yapıldığı tarihe kadar geçen süre için, yukarıda belirtilen tutara, Avrupa Merkez Bankası?nın kredi faiz oranına üç puan eklenmek suretiyle gecikme faizi uygulanmasına;
4. Hakkaniyete uygun tazminata ilişkin diğer taleplerin reddine karar vermiştir.
İşbu karar Fransızca olarak hazırlanmış ve 11 Ekim 2005 tarihinde, İçtüzüğün 77. maddesinin 2 ve 3. fıkraları uyarınca yazılı olarak tebliğ edilmiştir.
|
|
|
   |
|
|
|
|
| |
|
Üyelik işlemleri |
|
|
|
Hukuk Arama Motoru |
|
|
|
Hukuk
Anketi |
|
|
| Reklam
Alanı |
|
|
|