Garanti Belgesi Uygulama Esaslarına Dair Yönetmelik
(14.06.2003 tarih ve 25138 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan )
Amaç
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı; hangi malların garanti belgesi ile satılmak zorunda olduğunu, bunların azami tamir sürelerini ve garanti belgesinin onaylanmasına ve uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2- Bu Yönetmelik, garanti belgesi ile satılmak zorunda olan, ekli listede yer alan ve tüketici işlemine konu olan mallara uygulanır.
Dayanak
Madde 3- Bu Yönetmelik, 23/2/1995 tarihli ve 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 31 inci maddesi ve bu Kanunun 4822 sayılı Kanunla değişik, 13 üncü maddesine dayanılarak düzenlenmiştir.
Tanımlar
Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Sanayi ve Ticaret Bakanlığını,
b) Genel Müdürlük: Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğünü,
c) İl Müdürlüğü: Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğünü,
d) TSE: Türk Standardları Enstitüsü Başkanlığını,
e) Kanun: 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu,
f) Mal: Alış-verişe konu olan taşınır eşyalardan Bakanlıkça, bu Yönetmeliğin eki listede tespit ve ilan edilen, garanti belgesi ile satılması zorunlu olan malı,
g) Garanti Belgesi: İmalatçı ? üretici veya ithalatçıların, sattıkları, ürettikleri ve/veya ithal ettikleri mallar için düzenlenen ve malın garanti süresi içerisinde meydana gelebilecek arızalarının en az iki yıl süreyle veya özelliği nedeniyle belirlendiği ölçü birimi içerisinde, ücretsiz olarak yenisi ile değiştirilmesinin, tamirinin, bedel iadesinin veya bedel indiriminin taahhüt edildiğini ve satıcı ile tüketicinin yükümlülüklerini gösteren belgeyi,
h) Servis İstasyonu: İmalatçı - üretici ve/veya ithalatçıların, ürettikleri veya ithal ettikleri mallar için; kullanım ömürleri süresince satış sonrası montaj, bakım ve onarım hizmetlerini yürütmek üzere, kendileri tarafından ve/veya aralarındaki sözleşme uyarınca, bu amaçla yetki verilen gerçek veya tüzel kişiler tarafından kurulan ya da kurulmuş bulunan tesisleri,
ı) İmalatçı-üretici: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere, bu Yönetmeliğe ekli listedeki mallardan, tüketiciye sunulmuş olanları üretenler ile mal üzerine kendi ayırt edici işaretini, ticari markasını veya unvanını koyarak satışa sunanları,
i) İthalatçı: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere, bu Yönetmeliğe ekli listede sayılan mallardan herhangi birini yurt dışından getirerek satışa sunan gerçek veya tüzel kişiyi,
j) Satıcı: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsamında tüketiciye mal sunan gerçek veya tüzel kişileri,
ifade eder.
Garanti Belgesi Düzenleme Zorunluluğu
Madde 5- İmalatçı-üretici veya ithalatçı firmalar, imal veya ithal ettikleri, ekli listede yer alan mallar için; Bakanlığa başvurarak garanti belgelerini onaylatmak ve tüketicilere verilecek garanti belgesi düzenlemek zorundadırlar.
Bu Yönetmelik hükümlerine göre hazırlanacak garanti belgesinin tasdik edilerek tüketiciye verilmesini temin etmekle satıcı, bayii, acente ya da temsilcilikler yükümlü ve sorumludurlar.
Servis istasyonlarında yapılan onarım ve parça değişimi işlemleri sonucunda verilen fatura, bu Yönetmeliğin öngördüğü garanti şartlarını içermesi kaydıyla, garanti belgesi yerine geçer.
Garanti ve Tamir Süresi
Madde 6- Garanti süresi; malın tüketiciye teslim tarihinden itibaren başlar ve en az iki yıl ve/veya ilişik listedeki ölçü birimi ile tespit edilen değer kadardır.
Garanti süresinin başka bir ölçü birimi ile belirlenmiş olması halinde, malın üzerinde bu ölçü biriminin tespitine yönelik bir düzeneğin bulunması veya yapısının bu değerin tespitine uygun olması gerekir. Aksi halde garanti süresinin 2 yıl olduğu kabul edilir.
Malın arızalanması durumunda, tamirde geçen süre garanti süresine eklenir.
Malın tamir süresi en fazla 30 iş günüdür. Bu süre mala ilişkin arızanın servis istasyonuna, servis istasyonunun olmaması durumunda, malın satıcısı, bayii, acentesi, temsilciliği, ithalatçısı veya imalatçısı- üreticisinden birine bildirim tarihinden itibaren başlar.
Malın arızasının 15 iş günü içerisinde giderilememesi halinde, imalatçı?üretici veya ithalatçı; malın tamiri tamamlanıncaya kadar, benzer özelliklere sahip başka bir malı tüketicinin kullanımına tahsis etmek zorundadır.
Garanti Belgesinde Bulunması Zorunlu Bilgiler
Madde 7- Tüketicilere verilecek garanti belgesinde aşağıda belirtilen bilgi ve açıklamalar yer alır:
a) İmalatçı- üretici ve ithalatçı firmanın unvanı, merkez adresi ile yetkilisinin imzası ve kaşesi,
b) Satıcının unvanı, adresi ile yetkilisinin imzası ve kaşesi,
c) Fatura tarih ve sayısı,
d) Malın cinsi, markası, modeli ile varsa bandrol ve seri numarası,
e) Malın tüketiciye teslim tarihi ve yeri,
f) Garanti süresi,
g) Azami tamir süresi,
h) Malın bütün parçaları dahil olmak üzere tamamının en az iki yıl ve/veya Bakanlıkça belirlenen ölçü birimi ile tespit edilen değere göre garanti kapsamında olduğu,
ı) Malın ücretsiz tamir, değiştirme, bedel iadesi ve bedel indirimi yükümlülüklerine ilişkin bu Yönetmelikte düzenlenen şartlar,
i) Kullanım hataları,
j) Tüketici lehine tanınabilecek haklarla ilgili diğer hususlar,
k) Bakanlık izin tarihi ve sayısı.
İzin
Madde 8- İmalatçı- üretici veya ithalatçı firmalar, bu maddenin 2 nci fıkrasında belirtilen mallar haricinde, ürettikleri veya ithal ettikleri her cins ve/veya marka mal için, Bakanlıkça hazırlanmış garanti belgelerini merkezlerinin bulunduğu yerdeki İl Müdürlüğü?ne onaylatmak zorundadırlar.
Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından İthalat Rejimi kapsamında yayımlanan, İthalinde Garanti Belgesi Aranacak Maddelere İlişkin Tebliğde gümrük tarife istatistik pozisyonları ve madde isimleri yer alan malları imal veya ithal etmek isteyenlerin garanti belgeleri Genel Müdürlükçe onaylanır.
Genel Müdürlük, başvuruları değerlendirirken gerek duyması halinde tüketicilerin sağlık ve güvenliği ile ekonomik çıkarlarını korumak amacıyla; belgelendirilecek ürünle ilgili olarak gerekli incelemeleri yapmaya veya yaptırmaya yetkili olup, daha önce onaylanmış kuruluşlardan alınacak raporları ve ürünle ilgili olarak diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından verilen belgeleri de dikkate alabilir.
Sanayi Mallarının Satış Sonrası Hizmetleri Hakkındaki Yönetmeliğinde yer alan mallara yönelik garanti belgeleri, Genel Müdürlük tarafından da onaylanabilir.
Genel Müdürlük veya İl Müdürlüğü?nün onayı bulunmayan garanti belgeleri geçersizdir.
Başvuru (*)
Madde 9- İmalatçı-üretici veya ithalatçılar bir dilekçe ekinde aşağıdaki belgelerle birlikte Genel Müdürlüğe veya merkezlerinin bulunduğu yerdeki İl Müdürlüğüne başvururlar.
a) Bu Yönetmeliğe uygun şekilde Bakanlıkça bastırılmış 3 adet garanti belgesi örneği,
b) Yetkililerin noter onaylı imza sirküleri,
c) Firmaya ait Satış Sonrası Hizmetleri Yeterlilik Belgesinin bir örneği,
d) Malın bakım, onarım ve kullanımını gösterir Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzu.
Malın bakım gerektirmemesi veya tamirinin mümkün olmaması ile yaygın olarak kullanılmaması durumlarında, kullanım ömrü süresince arızalanması halinde yenisi ile değiştirileceğinin imalatçı-üretici ve/veya ithalatçı tarafından taahhüt edilmesi ve ürüne ait garanti belgesi üzerinde açıkça belirtilmesi kaydıyla, bu maddenin (c) bendinde belirtilen belge aranmayabilir. Bu tür talepler Genel Müdürlükçe değerlendirilerek karara bağlanır.
Gerek ilk başvuru ve gerekse model ilavesi sırasında ibraz edilen Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzları görüldükten sonra başvuruda bulunan firmaya iade edilir. Firma bu kılavuzları istenildiğinde ibraz etmek üzere saklamak zorundadır.
Garanti Belgesi Geçerlilik Süresi, Vize ve Diğer İşlemler (*)
Madde 10- Genel Müdürlük veya İl Müdürlüğü?nce onaylanan garanti belgelerinin geçerlilik süresi 2 yıldır.
Garanti belgeleri onay tarihi esas alınarak, belgenin onay işleminin yapıldığı yerde, iki yılda bir vize edilir.
Geçerlilik süresinin dolmasını müteakip üç ay içerisinde vizesi yaptırılmayan belgeler geçersiz sayılır.
Satış Sonrası Hizmetleri Yeterlilik Belgesi vizeli olmayan, vize tarihi itibariyle değişen kural veya kriterlere uygun davranmayan firmaların vize işlemleri yapılmaz.
Garanti belgelerine yönelik vize işlemleri ile unvan, adres değişikliği, model ilavesi ile bu Yönetmeliğin 18 inci maddesinde belirtilen muafiyet işlemleri ve benzeri müracaatlar sırasında istenecek bilgi ve belgeler Genel Müdürlükçe ayrıca belirlenir.
Garanti Belgesi İptali
Madde 11- Bu Yönetmeliğe aykırı uygulamaların tespiti ve bununla ilgili olarak Genel Müdürlüğün veya İl Müdürlüğü?nün yazılı uyarısına rağmen, verilen süre içerisinde durumun düzeltilmemesi halinde, firmanın garanti belgesi iptal edilerek mensubu olduğu meslek odasına ve diğer ilgili kamu kuruluşlarına Genel Müdürlükçe ayrıca bildirilir.
İhtiyari Garanti Belgesi
Madde 12- Bu Yönetmeliğe ekli listede yer almayan bir sanayi malı için yapılacak garanti belgesi başvurularında, imalatçı-üretici veya ithalatçılar bu Yönetmelik hükümlerine uymak zorundadırlar. Bu tür talepler Genel Müdürlük tarafından değerlendirilerek sonuçlandırılır.
Ücretsiz Tamir Yükümlülüğü
Madde 13- Satıcı, malın; garanti süresi içinde, gerek malzeme ve işçilik gerekse montaj hatalarından dolayı arızalanması halinde işçilik masrafı, değiştirilen parça bedeli ya da başka herhangi bir ad altında hiçbir ücret talep etmeksizin tamirini yapmak veya yaptırmakla yükümlüdür.
Arızalarda kullanım hatasının bulunup bulunmadığı servis istasyonları, servis istasyonunun mevcut olmaması halinde sırasıyla; bu malın satıcısı, bayii, acentesi, temsilciliği, ithalatçısı veya imalatçı-üreticisinden birisi tarafından düzenlenen raporla belirlenir.
Tüketiciler, bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen rapora ilişkin olarak bilirkişi tarafından tespit yapılması talebiyle ilgili tüketici sorunları hakem heyetine başvurabilir.
Diğer Yükümlülükler
Madde 14- Tüketicinin onarım hakkını kullanmasına rağmen malın;
a) Tüketiciye teslim edildiği tarihten itibaren, belirlenen garanti süresi içinde kalmak kaydıyla, bir yıl içerisinde; aynı arızanın ikiden fazla tekrarlanması veya farklı arızaların dörtten fazla meydana gelmesi veya belirlenen garanti süresi içerisinde farklı arızaların toplamının altıdan fazla olması unsurlarının yanı sıra, bu arızaların maldan yararlanamamayı sürekli kılması,
b) Tamiri için gereken azami sürenin aşılması,
c) Firmanın servis istasyonunun, servis istasyonunun mevcut olmaması halinde sırasıyla satıcısı, bayii, acentesi, temsilciliği, ithalatçısı veya imalatçı-üreticisinden birisinin düzenleyeceği raporla arızanın tamirinin mümkün bulunmadığının belirlenmesi,durumlarında, tüketici malın ücretsiz değiştirilmesini, bedel iadesi veya ayıp oranında bedel indirimi talep edebilir.
Bu maddenin (c) bendinde belirtilen raporun, tüketicinin başvuru tarihinden itibaren yedi gün içerisinde düzenlenmesi zorunludur. Tüketici, raporun belirtilen süre içerisinde düzenlenmemesi veya raporu kabul etmemesi hallerinde, ilgili tüketici sorunları hakem heyetine başvurarak mevcut durumun tespit edilmesini isteyebilir.
Satıcı, tüketicinin bu Yönetmeliğin 13 ve 14 üncü maddelerinde belirtilen taleplerini reddedemez. Tüketicinin bu taleplerine karşı satıcı, bayii, acente, imalatçı- üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludurlar.
Hizmet Yükümlülüğü
Madde 15- İmalatçı-üretici veya ithalatçılar, garanti belgesi ile sattıkları malların bakım onarım ve kullanımına ilişkin satış sonrası servis hizmetlerini yeterli olarak vermek ve bunun için gerekli tedbirleri almak zorundadır.
Değiştirilen Ürünün Garanti Süresi
Madde 16- Garanti uygulaması sırasında değiştirilen malın garanti süresi, satın alınan malın kalan garanti süresi ile sınırlıdır.
Kullanım Hatası
Madde 17- Tüketicinin malı kullanma kılavuzunda yer alan hususlara aykırı kullanmasından kaynaklanan arızalar hakkında Yönetmeliğin 13 ve 14 üncü madde hükümleri uygulanmaz.
Garanti Belgesi Muafiyet İşlemleri
Madde 18- Garanti belgesi ile satılmak zorunda olan bir malın imalatının veya ithalatının yalnızca bir gerçek veya tüzel kişiliğin siparişi üzerine, özel olarak gerçekleştirilmesi durumunda; satıcı ile tüketici arasında satış sonrası hizmetlerini de kapsayacak şekilde bu Yönetmelik hükümlerine uygun yazılı bir sözleşmenin bulunması kaydıyla ve ayrıca kendi ihtiyacında kullanılmak üzere yapılacak imalat veya ithalatlarda, garanti belgesi düzenleme zorunluluğu aranmaz.
Ceza
Madde 19- Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenler hakkında, Kanunun idari para cezası ile ilgili hükümleri uygulanır.
Kaldırılan Hükümler
Madde 20- 21/12/2001 tarihli ve 24617 sayılı Resmi Gazete?de yayımlanan 'Garanti Belgesi Uygulama Esaslarına Dair (TRKGM-2001/6) Tebliğ' ile 13/06/2002 tarih, 24784 sayılı Resmi Gazete?de yayımlanan 'Garanti Belgesi Uygulama Esaslarına Dair Tebliğde Değişiklik Yapılması Hakkında (TRKGM-2002/2) Tebliğ' yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçici Madde 1- TRKGM-2001/6 sayılı Garanti Belgesi Uygulama Esaslarına Dair Tebliğin 11 inci maddesi gereğince belgeleri iptal edilen firmalar, bu Yönetmeliğin yürürlülük tarihinden itibaren başvurmaları halinde belgelerini yeniletebilirler.
Yürürlük
Madde 21- Bu Yönetmelik 14/6/2003 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 22- Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.
* Bu madde, 24.02.2004 tarih ve 25383 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Garanti Belgesi Uygulama Esaslarına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile değiştirilmiştir.