|
İSPİRTO VE İSPİRTOLU İÇKİLER İNHİSARI KANUNU
İSPİRTO VE İSPİRTOLU İÇKİLER İNHİSARI KANUNU
Kanun Numarası: 4250
Kabul Tarihi: 08/06/1942
Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 12/06/1942
Yayımlandığı Resmi Gazete Sayısı: 5130
AMAÇ VE KAPSAM
Madde 1 -
(Değişik madde: 20/01/2001 - 4619/1 md.)
Bu Kanunun amacı her türlü ispirto ve ispirtolu içkilerin üretimi, iç ve dış alım ve satımı, dağıtımı ve fiyatlandırılmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kamu kurum ve kuruluşlarına meri mevzuatla denetim, kontrol ve diğer hususlarda verilen yetkiler saklı kalmak kaydıyla, yukarıdaki faaliyetlere ilişkin iş ve işlemler Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri (Tekel) Genel Müdürlüğü tarafından yürütülür. Tekel Genel Müdürlüğü bu Kanunla kendisine verilen görevleri doğrudan veya bağlı ortaklıklar kurmak suretiyle yerine getirir.
İthalatçı firmaların, ülke genelinde kuruluş yeri nerede olursa olsun her satıcının sipariş verdiği ürünleri yerinde teslim etmeleri, üretici firmaların ise en az bir milyon litre yıl kapasiteli yeni teknoloji ile kurulmuş entegre tesis kurmaları şarttır. Yıllık en az bir milyon litre yıl ayrı ayrı üretim, satış veya dış alım miktarına ulaşan firmalar, bu faaliyetlerini yürütmek ve fiyat belirlemekte serbesttir. Bu şartları yerine getiremeyen firmaların ürettikleri veya ithal ettikleri ispirto ve ispirtolu içkilerin fiyatlandırılması, satış ve dağıtımı Tekel Genel Müdürlüğü eliyle yapılır. Yurt içinde üretilen veya ithal edilen ürünler arasında ayrım yapılmaz.
(Mülga fıkra: 27/05/2004 - 5179 S.K./38. mad)
*1*
Üçüncü fıkrada belirlenen şartların yerine getirilip getirilmediğinin tespiti ve takibi doğrudan Tekel Genel Müdürlüğü tarafından yapılır.
Bira ve her türlü şarap ve meyve şaraplarının üretimi, fiyatlandırılması, dağıtılması ve satılması ile viski ve tabii köpüren şarapların ithali, fiyatlandırılması, dağıtılması ve satılması bu maddede öngörülen şartlar aranmaksızın, bu Kanun hükümlerine göre serbesttir. Kısmen tahammür etmiş olmakla beraber, içki vasfını haiz bulunmayan şıra ve boza gibi maddeler bu Kanun kapsamı dışındadır.
İNHİSAR DIŞINDA İDARECE YAPILABİLECEK İŞLER
Madde 2 - İnhisarlar İdaresi, inhisar dışında olarak aşağıdaki işleri de yapabilir:
a)
(Değişik bent: 09/05/1955 - 6552/2 md.)
Tıbbi şaraplar hariç olmak üzere her türlü şarap, bira ve meyva usaresi yapılması ve satılması ile viski ve tabii köpüren şarap ithal ve satışı;
b) Asli imalattan kalan döküntüleri ve tali mahsulleri kıymetlendirmek veya maliyeti düşürmek için buz, gazoz, soda, malt hülasası gibi imalat ve bunların satılması;
c) Eter ve kolonya gibi iptidai maddesi alkol olan veya içinde %20'den fazla alkol bulunan her türlü maddelerin yapılması ve satılması.
(Değişik fıkra: 04/07/1988 - KHK - 336/1 md.; Aynen kabul: 07/02/1990 - 3612/21 md.)
Şu kadar ki, bunlardan (b) ve (c) bentlerinde yazılı olanlar Maliye ve Gümrük Bakanlığının müsaadesiyle yapılır.
İSPİRTO VE İSPİRTOLU İÇKİLERE AİT UMUMİ HÜKÜMLER
Madde 3 -
(Değişik madde: 20/01/2001 - 4619/2. md.)
İspirto ve ispirtolu içkilerin Türk Gıda Kodeksine uygun olarak üretilmiş olması şarttır.
Her türlü alkollü içki üretiminde, tarımsal kökenli etil alkol veya distilatı dışındaki alkol ve alkol türevleri kullanılamaz. Üzüm kökenli bir distilat olan suma veya tarımsal kökenli etil alkol ile karıştırılmış sumanın, beşbin litre veya daha küçük hacimli geleneksel bakır imbiklerde, anason tohumu ile ikinci kez distile edilmesiyle üretilen rakının, Türkiye'de üretilmesi ve üründeki toplam alkolün en az %65'inin suma olması şarttır.
Etilenden elde edilen sanayi tipi ham etil alkolü, gıda sanayii dışında kullanılmak üzere yurda sokmak isteyenler, Tekel Genel Müdürlüğünden müsaade almaya ve bu idarece tayin edilecek şartlara riayete mecburdurlar.
Madde 4 -
(Mülga madde: 01/08/2003 - 4971 S.K./28. md.)
Madde 5 - Metil alkol yapmak veya yurda sokmak istiyenler İnhisarlar İdaresinden müsaade almağa ve bu idarece tayin edilecek şartlara riayete mecburdurlar.
Madde 6 -
(Mülga madde: 20/01/2001 - 4619/5. md.)
Madde 7 -
(Mülga madde: 27/03/1969 - 1137/37-1 md.)
Madde 8 - İnhisarlar İdaresince yapılan ispirto ve ispirtolu içkilerin bulundukları kablara idarenin farik alameti konulur. Üçüncü maddeye göre yapılan ve satışa çıkarılan mamullerin kablarında da amillerinin farik alametleri ile İnhisarlar İdaresinin mühür veya kontrol alametinin bulundurulması mecburidir.
Madde 9 -
(Mülga madde: 01/08/2003 - 4971 S.K./28. md.)
Madde 10 -
(Mülga madde: 27/03/1969 - 1137/37-1 md.)
Madde 11 -
(Mülga madde: 20/01/2001 - 4619/5. md.)
ŞARABA AİT HÜKÜMLER
Madde 12 -
(Mülga madde: 24/06/1995 - KHK - 560/21 md.)
Madde 13 -
(Mülga madde: 24/06/1995 - KHK - 560/21 md.)
Madde 14 -
(Mülga madde: 20/01/2001 - 4619/5. md.)
Madde 15 -
(Mülga madde: 01/08/2003 - 4971 S.K./28. md.)
Madde 16 -
(Mülga madde: 01/08/2003 - 4971 S.K./28. md.)
Madde 17 -
(Mülga madde: 20/01/2001 - 4619/5. md.)
Madde 18 -
(Mülga madde: 20/01/2001 - 4619/5. md.)
İSPİRTO VE İSPİRTOLU İÇKİLERLE DİĞER MADDELERİN SATIŞI
Madde 19 -
(Değişik madde: 14/06/1984 - 3023/1 md.)
İspirto ile bira ve şarap dahil her çeşit ispirtolu içki satmak isteyenler İnhisarlar İdaresinden ruhsat almaya mecburdurlar. Bu ruhsatın esasları Maliye ve Gümrük Bakanlığınca objektif kurallar belirlenerek düzenlenecek bir yönetmelikle tespit edilir.
(Değişik fıkra: 24/11/2004 - 5259 S.K./7.mad)
*1*
Açık olarak alkollü içki, bira, şarap ve ispirto ile her çeşit ispirtolu içki satmak isteyenler, belediye veya il özel idaresinden ruhsat almaya mecburdurlar. Belediye veya il özel idaresi, ruhsat vermeden önce, yetkili kolluk kuvvetinin görüşünü alır. Kolluk kuvveti görüşünü yedi gün içinde verir.
(Değişik fıkra: 20/01/2001 - 4619/3. md.)
Öğrenci yurtları, spor kulüpleri, her türlü öğretim ve eğitim kurumları, kahvehane, kıraathane, pastahane, bezik ve briç salonlarında alkollü içkilerin satışı için ruhsat verilmez. Akaryakıt istasyonlarının mağaza ve lokantalarında ise, hacmen %5 alkolden fazla alkol içeren yüksek alkollü içkilerin satışı için ruhsat verilmez.
(Değişik fıkra: 20/01/2001 - 4619/3. md.)
Alkol, bira ve şarap dahil her çeşit alkollü içkinin televizyon, kablolu yayın, radyo ve kamu yayın araçlarıyla reklamının yapılması, ayrıca, içki satış yerleri ile tüm ticari ve kamuya açık yerlerde, tüketilmek veya beraberinde götürülmek üzere onsekiz yaşından küçüklere alkollü içecek satılması veya sunulması yasaktır. Ruhsatlı bayiler, tüketici talepleri doğrultusunda alkollü içki bulundurur ve bunlara satış mahallinde adil teşhir imkanı sağlarlar.
Madde 20 -
(Mülga madde: 20/01/2001 - 4619/5. md.)
Madde 21 -
(Mülga madde: 20/01/2001 - 4619/5. md.)
Madde 22 -
(Mülga madde: 20/01/2001 - 4619/5. md.)
Madde 23
- (Mülga madde: 20/01/2001 - 4619/5. md.)
CEZA HÜKÜMLERİ
Madde 24 - Bu kanunla inhisar altına alınan ve inhisar veya hususi istihlak resmine tabi tutulan maddelere konulan İnhisar İdaresine ait mühür, damga, farik kontrol veya alametleri, bandrol veya etiketleri taklit veya tahrif ederek, konulduğu eşyadan kaldırarak, değiştirerek veya her ne suretle olursa olsun tedarik ederek kaçak maddelerde kullananların hareketleri kaçakçılık sayılır ve haklarında 1918 sayılı kanunun 25 inci maddesinin üçüncü fıkrasında yazılı cezalardan başka yüz liradan beş yüz liraya kadar adli para cezası ve bu suçun Türk Ceza Kanununda muayyen olan cezası da hükmolunur.
Yukarki fıkrada yazılı alamet veya bandrol veya etiketleri salahiyet ve mezuniyetleri olmaksızın basanlar veya satanlar veya saklıyanlar hakkında altı aydan iki seneye kadar hapis cezası ile birlikte yüz liradan beşyüz liraya kadar adli para cezası da hükmolunur.
Bu maddede yazılı fiiller alakalı memurlar tarafından işlenmiş ise bu cezalar iki kat olarak hükmolunur.
Madde 25 - Kaçak olarak tutulan ispirto ve ispirtolu içkilerle bunların yapılmasına yarıyan alet ve vasıtalar ve iptidai maddeler müsadere edilir.
Bunlardan:
a) Kaçak ispirto ve ispirtolu içki yapmak maksadiyle tahammüre terkedilen veya ıslatılan iptidai maddelerin suyu ile birlikte dört litresine kadarından bir lira, bundan yukarı her litre veya kesirlerinden ayrıca yirmi beş kuruş;
b) Vermut ve biraların iki litreye kadarından bir lira, bunu aşan her bir litre veya litre kesirlerinden ayrıca elli kuruş;
c) İspirto ve (b) fıkrasında yazılı içkilerin dışında kalan her türlü ispirtolu içkilerin (Şarap hariç) her bir litresinden veya litre kesirlerinden beş lira, adli para cezası alınır.
d) (b) ve (c) fıkralarında yazılı İspirto ve ispirtolu içkiler yabancı memleket mamulü olduğu takdirde bunlara ait para cezaları beş kat olarak alınır.
e) İspirto ve ispirtolu içki imaline yarıyan vasıtalardan istiap hacmi yirmi litreye kadar (Dahil) olan imbik ve diğer taktir aletleri için yüz lira, kırk litreye kadar (Dahil) olanlar için üç yüz lira adli para cezası alınır. Bu hacimden fazla her bir yirmi litre veya kesirleri için para cezası iki yüz lira artırılır.
Kazansız olarak yakalanan imbik aksamı ve sair taktir aletlerinin (Kapak, nakil, müberrit, müberrit kapağı ve müberrit tasları gibi) kaçakçılıkta kullanılırken yakalanan veya kullanılmakta olduğu anlaşılan her bir parçasından on lira adli para cezası alınır.
f) 1918 sayılı kanunun 14 üncü maddesinin birinci fıkrası mevzuuna giren kaçakçılıklarda yalnız müsadere cezası tatbik edilir.
Gülyağı ve diğer tıbbi mamuller yapılmasında kullanılan ruhsatsız imbikler veya taktir aletleri için birinci defasında yukarıda yazılı cezaların yirmide biri ve tekerrüründe beşte biri hükmolunur.
Madde 26 - İşletilmelerine müsaade olunan fabrika, imalathane, imlahane ve sair yerlerde mevcut taktir aletleriyle alelümum kablara, İnhisar İdaresince konmuş olan mühürlerin kast ve iradeye makrun olmaksızın bozulması halinde alakalılar bunu en geç yirmi dört saat içinde yazı ile inhisar idaresine (Bulunmıyan yerlerde ihtiyar heyetine) bildirmeğe mecburdurlar. Müddeti içinde bildirmeyenlerle kontrol şartlarına, fenni ve idari kayıtlara riayet etmiyen müessese sahip veya mümessillerinden birinci defasında on liradan elli liraya kadar adli para cezası alınır. Tekerrüründe bu ceza iki kat hükmolunur ve inhisarlar idaresi imalatı muvakkaten men veya verilmiş olan ruhsatı iptal edebilir.
Madde 27
- (Mülga madde: 20/01/2001 - 4619/5. md.)
Madde 28 -
(Değişik madde: 20/01/2001 - 4619/4. md.)
19 uncu maddenin birinci fıkrasına göre ruhsat almadan satış yapanlar ve aynı maddenin üç ve dördüncü fıkralarındaki esaslara uymayanlar altmış milyon Türk Lirasından altıyüz milyon Türk Lirasına kadar adli para cezası ile cezalandırılırlar. Bu miktarlar Maliye Bakanlığınca her yıl belirlenen yeniden değerleme oranında artırılır. Ayrıca, bu fiili işleyenlere ait işyerlerinin bir aydan üç aya kadar kapatılmasına hükmolunur.
Madde 29 -
(Mülga madde: 24/06/1995 - KHK - 560/21 md.)
Madde 30 -
(Mülga madde: 24/06/1995 - KHK - 560/21 md.)
Madde 31 -
(Mülga madde: 24/06/1995 - KHK-560/21 md.)
Madde 32 -
(Mülga madde: 20/01/2001 - 4619/5. md.)
Madde 33 -
(Mülga madde: 20/01/2001 - 4619/5. md.)
Madde 34 -
(Mülga madde: 24/06/1995 - KHK-560/21 md.)
Madde 35 - İspirto ve ispirtolu içki fabrika, imalathane, imlahane ve ticarethaneleriyle bu gibi yerleri işletmek hakkı inhisar idaresinden müsaade alınmaksızın başkasına devredilemez. Aksi halde işletme müsaadeleri geri alınmakla beraber devreden ve devralanlardan yirmişer liradan ellişer liraya kadar adli para cezası alınır.
Madde 36 - İspirto ve ispirtolu içki fabrika, imalathane ve imlahanelerinde ancak müsaade edilen maddeler imal ve imla edilir. Bunlardan başka ispirto ve ispirtolu içki yapılmasına yarayabilen diğer maddelerin fabrika, imalathane ve imlahanelere sokulması yasaktır. Buna aykırı hareket edenlerden yirmi beş liradan üç yüz liraya kadar adli para cezası alınır.
Madde 37 - Bu kanunla inhisar altına alınan maddelerin kaçakçılıkları hakkında 1918 sayılı kanun hükümleri de tatbik olunur.
Bu kanuna göre inhisar altında olmayıp imal, ithal ve satış gibi muamelelerden bir veya bir kaçı dolayısiyle inhisar veya istihlak resmine tabi bulunan maddeleri bu resimlerden kaçıranlardan, kaçırdıkları maddelere ait resimler adli para cezası olarak alınır ve tutulan kaçak maddeler müsadere edilir.
1918 sayılı kanunun 14 üncü maddesinin birinci fıkrası hükmü mahfuzdur.
Kaçak maddelerin, kaçakçı, ortak veya yataklarının elinden çıkmış olması veya istihlak edilmiş bulunması gibi sebeplerle müsaderesi kabil olmazsa kaçakçılarından, müsadere karşılığı olarak ayrıca bu maddelerin resimlenmiş değeri kadar adli para cezası alınır.
Her iki halde de, kaçakçı hakkında 1918 sayılı kanun hükümleri tatbik olunur.
Bunlardan, imal dolayısiyle resme tabi olanların amillerinden, hareketlerinin ağırlığına göre, imal müsaadesi de inhisarlar idaresince geri alınabilir.
Madde 38 - 26, 28, 29, 31, 32, 33 ve 35 inci maddelerde yazılı cezaların hüküm ve infazında 10/06/1938 tarihli ve 3437 sayılı kanunun 107 ve 109 uncu maddeleri tatbik olunur.
Madde 39 - 38 inci maddenin matufu olan maddelerde yazılı suçlar hakkında İnhisarlar İdaresi, Gümrük ve İnhisarlar Vekilinin muvafakatiyle hükümden evvel veya katileşmiş olsun olmasın hükümden sonra sulh olabileceği gibi bu cezaları takip ve tahsilden vazgeçebilir.
Madde 40 - Müsadere edilen eşya ve maddelerin satışından elde edilecek paralarla, kaçakçılıktan başka suçlardan dolayı bu kanuna göre hükmolunup tahsil edilen para cezaları, İnhisar İdaresi Bütçesine irat kaydedilir.
MÜTEFERRİK HÜKÜMLER
Madde 41 -
(Mülga madde: 20/01/2001 - 4619/5. md.)
Madde 42
- (Mülga madde: 20/01/2001 - 4619/5. md.)
Madde 43 -
(Mülga madde: 27/03/1969 - 1137/1 md.)
Madde 44 - İspirto ve Meşrubatı Küuliye İnhisarı hakkındaki 790 sayılı ve 22/03/1926 tarihli kanun ile 1918 sayılı kanunun 63 üncü maddesi ve bu kanuna muhalif sair hükümler kaldırılmıştır.
Ek Madde 1 - İnhisarlar İdaresi, inhisar dışındaki ispirtolu içkileri imal eden fabrika ve tesislerini İcra Vekilleri Heyeti kararı ile ve Muhasebe Umumiye Kanununun 34 üncü maddesi hükmüne tabi olmaksızın umumi hükümler dairesinde satabilir.
Ek Madde 2 - İnhisarlar İdaresi, İcra Vekilleri Heyeti tarafından tesbit edilecek esas ve şartlarla inhisar dışı ispirtolu içkilerin imal, ithal ve satışı için hususi sermaye ile ortaklıklar kurabilir veya kurulmuş ortaklıklara katılabilir ve mevcut tesislerini de işletmek üzere ortaklıklar kurabilir.
Madde 45 - Bu kanun neşri tarihinden bir ay sonra mer'idir.
Madde 46 - Bu kanunun hükümlerini icraya İcra Vekilleri Heyeti memurdur.
KANUNA İŞLENEMEYEN HÜKÜMLER
20/01/2001 TARİH VE 4619 SAYILI KANUNUN GEÇİCİ MADDESİ
Geçici Madde 1 - Bu Kanunun 1 inci maddesinin üçüncü fıkrasındaki bir milyon litre/yıl dışalım veya satış miktarı ölçüsü, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi izleyen birinci takvim yılı sonuna kadar bir milyon, ikinci takvim yılı sonuna kadar dokuz yüz bin, üçüncü takvim yılı sonuna kadar sekiz yüz bin, dördüncü takvim yılı sonuna kadar yedi yüz bin ve beşinci takvim yılı sonuna kadar altı yüz bin litre/yıl olarak uygulanır. Altıncı yıldan itibaren uygulanacak olan bu ölçüyü sıfıra indirmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.
|