D-8 ULUSLARARASI İCRA DİREKTÖRLÜĞÜNÜN TÜRKİYE'DE YARARLANACAĞI AYRICALIKLAR, BAĞIŞIKLIKLAR VE KOLAYLIKLARA İLİŞKİN YÖNETMELİK
D-8 ULUSLARARASI İCRA DİREKTÖRLÜĞÜNÜN TÜRKİYE'DE YARARLANACAĞI AYRICALIKLAR, BAĞIŞIKLIKLAR VE KOLAYLIKLARA İLİŞKİN YÖNETMELİK
Dışişleri Bakanlığından
Resmi Gazete Tarihi : 30/06/2001
Resmi Gazete Sayısı : 24448
BİRİNCİ BÖLÜM : Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı, D-8 Uluslararası İcra Direktörlüğünün Türkiye'de Yararlanacağı Ayrıcalıklar, Bağışıklıklar ve Kolaylıklara Dair Kanunla tanınan ayrıcalık, bağışıklık ve kolaylıkların uygulanmasına ilişkin usulleri tespit etmektir.
Kapsam
Madde 2 - Bu Yönetmelik, D-8 Uluslararası İcra Direktörlüğünün yararlanacağı ayrıcalık, bağışıklık ve kolaylıkları kapsamakta olup, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ile Türkiye'de daimi ikamet eden kimseler söz konusu ayrıcalık, bağışıklık ve kolaylıklardan yararlanamazlar.
Hukuki Dayanak
Madde 3 - Bu Yönetmelik, 01/02/2000 tarihli ve 4528 sayılı D-8 Uluslararası İcra Direktörlüğünün Türkiye'de Yararlanacağı Ayrıcalıklar, Bağışıklıklar ve Kolaylıklara Dair Kanunun 3 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 - Bu Yönetmelikte geçen deyimlerden;
a) İcra Direktörlüğü: D-8 Uluslararası İcra Direktörlüğünü,
b) İcra Direktörlüğü Görevlileri: İcra Direktörlüğünde çalışan İcra Direktörü, Direktör Yardımcıları, Genel Sekreter, Genel Sekreter Yardımcıları, Uzman, Uzman Yardımcıları, idari ve teknik personeli, ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM : İcra Direktörlüğünün Tüzel Kişiliği, Ayrıcalık, Bağışıklık ve Kolaylıkları
Tüzel Kişilik
Madde 5 - İcra Direktörlüğü Türkiye Cumhuriyeti'nde tüzel kişiliğe sahip olup,
a) Sözleşmeler yapmaya,
b) Taşınır ve taşınmaz malları almaya ve satmaya,
c) Dava açmaya, ehildir.
Yargı Bağışıklığı
Madde 6 - İcra Direktörlüğünün malları ve alacakları, bulundukları yer neresi ve elinde tutan kim olursa olsun, İcra Direktörlüğünün açıkça vazgeçtiği özel durumlar dışında yargı bağışıklığından yararlanırlar. Yargı bağışıklığından feragat, mahkeme kararının icrası bakımından da bağışıklığın kaldırılmış olduğu anlamına gelmez. İcra önlemlerinin alınabilmesi için ayrıca bu bağışıklığın kaldırılması gerekir.
Binaların, Alacak ve Malların Dokunulmazlığı
Madde 7 - İcra Direktörlüğünün binalarının dokunulmazlığı vardır. Alacak ve malları, bulundukları yer neresi ve elinde tutan kim olursa olsun, arama, herhangi bir maksatla el koyma, zoralım ve kamulaştırma ile diğer her türlü icrai, idari, adli ve teşrii tedbirlerden bağışıktır.
Arşivlerin Dokunulmazlığı
Madde 8 - İcra Direktörlüğünün arşivlerinin ve genel olarak İcra Direktörlüğüne ait veya elinde bulunan bütün belgelerin, nerede bulunurlarsa bulunsunlar, dokunulmazlığı vardır.
Haberleşme Kolaylığı
Madde 9 - İcra Direktörlüğü, Türkiye'de, resmi haberleşmeleri için öncelik hakları, posta tarife ve resimleri, telgraf, telefon, telefoto, kablogramlar ve diğer haberleşme ile basın ve radyo haberleri, basın tarifesi ile ilgili hususlarda, Türkiye'de akredite diplomatik misyonlara gösterilen kolaylıklardan yararlanır. İcra Direktörlüğünün resmi yazışmaları ve diğer resmi haberleşmeleri sansür edilemez.
Vergi Bağışıklığı
Madde 10 - İcra Direktörlüğünün alacak, gelir ve sair malları bütün vasıtasız vergilerden bağışıktır. Bununla beraber, İcra Direktörlüğü sadece kamu yararına özgü hizmetlerin bedellerinden fazla olmayan vergilerden bağışıklık isteyemez.
İcra Direktörlüğü, taşınır ve taşınmaz malların fiyatları içine giren satış resimleri, akaryakıt tüketim vergisi, katma değer vergisi gibi dolaylı vergilerden bağışıklık isteyemez. Ancak, resmi kullanımları için yapacağı ve fiyatında bu tür dolaylı vergilerin yer aldığı önemli alımlarında mümkün oldukça söz konusu vergilerin indirilmesi veya geri verilmesi için uygun idari önlemler alınır.
Sermaye, Altın ve Döviz Bulundurma
Madde 11 - İcra Direktörlüğü hiçbir akçalı denetleme, düzenleme ve moratoryuma bağlı olmaksızın;
a) Her türlü sermaye, altın veya dövizi elinde tutabilir ve her nevi para üzerinde hesaba sahip olabilir.
b) Alacaklarını, altın veya dövizi Türkiye'ye ithal, Türkiye'den ihraç edebilir veya Türkiye içinde serbestçe taşıyabilir ve elindeki her nevi dövizi başka paraya çevirebilir.
Gümrük Bağışıklığı
Madde 12 - İcra Direktörlüğünün, Türkiye Cumhuriyeti kanun ve düzenlemelerine uygun olarak, aşağıdaki maddelerinin girişine izin verilir ve depolama; taşıma ve benzeri hizmetlere ait ücretler dışında bütün gümrük vergileri, resimleri ve fondan bağışık tutulur;
a) İcra Direktörlüğünün resmi yayınları,
b) İcra Direktörlüğünün resmi faaliyetleri için gerekli eşya.
İcra Direktörlüğünün Eşyaları
Madde 13 - İcra Direktörlüğünün resmi faaliyetleri için gerekli eşyanın Türkiye'ye giriş ve çıkışı D-8 İcra Direktörü tarafından imzalanan ve Dışişleri Bakanlığı Protokol Genel Müdürlüğünce onaylanan takrirlerle kabul olunur.
Türkiye Cumhuriyeti Devleti mevzuatınca yasaklanmış olmaması kaydıyla takrir konusu eşyanın tam tespitleri yapılarak ithal veya ihracı sağlanır.
Resmi evrak, yayın ve arşivlerin içinde bulunduğu kapların, Türkiye Cumhuriyeti Devleti mevzuatınca yasaklanmış eşya ihtiva ettiği hakkında şüphe ve ihbar olmadığı takdirde, tam tespiti yapılmaz.
Bu şekilde gümrüksüz ve resimsiz Türkiye'ye sokulan ev eşyası üç yıl sonra serbest dolaşıma girmiş kabul edilir. Öte yandan, hizmet arabalarının yabancılara devrine veya beş yıllık bir kullanım dönemi sonunda tüm gümrük vergileri ve resimleri ödenmek kaydıyla vergi muafiyetinden yararlanamayan şahıslara satışına Dışişleri Bakanlığı kanalıyla izin verilebilir.
Dayanıklı eşyanın ihraç talebi, Bakanlığın onayını içeren ithal takririnin orijinalinin bir örneğinin de eklendiği ihraç gümrüğü ve ihracatın tarihinin belirtildiği bir nota ile Dışişleri Bakanlığına sunulmalıdır.
İcra Direktörlüğünün Taşıt İşlemleri
Madde 14 - İcra Direktörlüğü CD plakalı ikişer hizmet taşıtı alabilir. Bunun dışında alınacak hizmet taşıtlarına B plaka tahsis edilir. İcra Direktörlüğünün toplam hizmet taşıt sayısı, görevlilerin sayısını geçemez.
CD plaka alacak hizmet arabası ithali, İcra Direktörlüğü tarafından düzenlenen takrirlerle gerçekleştirilir. Orijinal alış faturası veya yurt dışı sahiplik belgesi, Türkiye'ye giriş belgesi (ordino, irsaliye, taşıt giriş formu, teslim tesellüm tutanağı) ve yıllık trafik sigortasının ekleneceği takrirde, taşıtın tüm aksesuarlarını ve Türkiye'ye giriş tarihi ve yerini belirten bilgiler dahil olmak üzere taşıtın tüm niteliklerinin belirtilmesi gerekmektedir.
Aracın ithal ve plaka talebi ayrı bir nota ile Dışişleri Bakanlığına bildirilecektir.
B plakalı hizmet taşıtlarının ithal işlemleri İcra Direktörlüğü tarafından düzenlenen garanti belgelerine istinaden gerçekleştirilir.
Hizmet taşıtları Dışişleri Bakanlığının vereceği ön izinle satılabilir. Satış izni, ekinde Dışişleri Bakanlığının ve Gümrük Müsteşarlığı tarafından onaylanmış orijinal ithal takrir örneğinin yer aldığı bir nota ile talep edilmelidir. Satılacak taşıt, Dışişleri Bakanlığınca tespit edilmiş tüm koşullara sahip olmalıdır.
İki aylık geçerliliği olan satış izni, bu sürenin dolmasından önce bir nota ile talep edildiği takdirde iki aylık bir süre ile son defa uzatılabilir.
Satış izninin verilmesi üzerine, taşıt, gümrük yetkililerine teslim edilmelidir. Taşıt, Türk mevzuatında öngörülen tüm vergi ve resimlerin ödenmesinden sonra alıcı tarafından teslim alınabilir. İcra Direktörlüğü, satıştan sonra alıcının isim ve adresini bir nota ile bildirir, taşıtın gümrüğe teslim edildiğini gösteren belgeler, trafik ruhsatnamesi ve plakalar bu notaya eklenmelidir.
Hizmet taşıtları ancak İcra Direktörlüğü görevlileri veya Dışişleri Bakanlığına şoför olarak bildirilmiş resmi sürücüler tarafından İcra Direktörlüğünün resmi amaçları için kullanılabilir. Bu kuralın dışında kullanılan herhangi bir resmi taşıt, statüsünü yitirecek ve yerine yeni bir taşıtın alınmasına izin verilmeyecektir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : İcra Direktörlüğü Görevlilerinin Ayrıcalık, Bağışlılık ve Kolaylıkları
İcra Direktörlüğü Görevlilerinin Ayrıcalık ve Bağışıklıkları
Madde 15 - İcra Direktörlüğü görevlileri,
a) Resmi sıfatla, söz ve yazıları da dahil olmak üzere görevleri gereği yaptıkları eylemlerde yargı bağışıklığından yararlanırlar.
b) D-8 tarafından kendilerine ödenen ücret ve maaş üzerinde her türlü vergiden bağışıktırlar. Ancak, Türkiye dahilinde görevlendirilen Türk vatandaşı İcra Direktörlüğü görevlilerine yapılan söz konusu ödemeler vergi istisnasından yararlanamaz.
c) Milli hizmetle ilgili her türlü görevden bağışıktırlar.
d) Kendileri, eşleri ve bakmakla yükümlü oldukları aile üyelerine Dışişleri Bakanlığı tarafından, statülerine göre, hiçbir harç ve resme tabi olmaksızın birer kimlik belgesi verilir.
e) Kendileri, eşleri ve bakmakla yükümlü oldukları aile üyeleri göçmenliği kısan önlemlerle, yabancıların kayıt işlemlerine bağlı olmayacaklardır.
f) Kambiyo kolaylıklarından, Türkiye'de akredite diplomatik misyonların eşit derecedeki memurlarına tanınan kolaylıklardan yararlanırlar.
g) Kendileri, eşleri ve bakmakla yükümlü bulundukları aile üyeleri, uluslararası buhran dönemlerinde diplomasi memurlarına tanınan ülkelerine dönüş kolaylıklarından yararlanırlar.
h) Görevli olarak Türkiye'ye atanan şahıslar yerleşmeleri ve kişisel kullanımları için gerekli eşyaları ve bir otomobili aşağıda 16 ncı ve 17 nci maddelerde belirtilen koşul ve yöntemlerle vergi, resim ve fonlardan bağışık olarak ithal edebilirler.
İcra Direktörlüğü Görevlilerinin Kişisel Eşyaları
Madde 16 - İcra Direktörlüğü görevlileri kişisel ve ev eşyalarını, idari-teknik statülü görevliler için Türkiye'ye ilk gelişlerinden iki ay önce veya sonra Türkiye Cumhuriyeti Gümrükleri geçici kabul giriş beyannamesi doldurmak suretiyle, ithal edebilirler. Bu belgeler doğrudan yerel gümrük yetkililerince verilir.
İcra Direktörlüğü görevlileri, kişisel ve ev eşyalarını Türkiye'deki gümrük hattı dışı satış mağazalarından satın alabilirler. Bu alımlar da İcra Direktörlüğünce düzenlenmiş ve Dışişleri Bakanlığınca onaylanmış takrirler yoluyla olur. Takrirlerde ilgili kişinin kimlik kartı numarası ve kartın veriliş tarihi belirtilmelidir.
İcra Direktörlüğünün diplomatik statüdeki görevlilerinin ithal ettikleri ev eşyası üç yıl sonunda serbest dolaşıma girmiş sayılacağından bu eşyayı devredebilir, satabilir veya ihraç edebilirler.
İcra Direktörlüğü Görevlilerinin Taşıtları
Madde 17 - İcra Direktörlüğü görevlilerinden diplomatik statüde olanlara ait taşıtların işlemleri İcra Direktörlüğü tarafından düzenlenen takrirlere istinaden gerçekleştirilir. Bu araçlara CD plaka tahsis edilir.
İdari ve teknik statülü personele ait taşıtların işlemleri ise İcra Direktörlüğü tarafından düzenlenen garanti belgelerine istinaden gerçekleştirilir. Bu araçlara B tipi plaka verilir. Garanti belgesi ile ithal edilen söz konusu araçlar gümrük muafiyetinden yararlanamayan kişilere satılamaz.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : Ortak Hükümler
İcra Direktörlüğünün ve İcra Direktörlüğü Görevlilerinin Taşıtlarının Çalınması ve Kaza Geçirmesi
Madde 18 - Çalınan veya bir trafik kazası sonucunda tümüyle hasara uğramış bir taşıt vergi, resim ve fonlardan muaftır. Çalınma veya kaza, 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu hükümlerine göre yetkili kılınan makamlardan alınacak bir yazı ile belgelenmelidir. Taşıtın kalıntısı, Dışişleri Bakanlığının ön izni alındıktan sonra gümrüğe terk edilmelidir.
İcra Direktörlüğünün ve İcra Direktörlüğü Görevlilerinin Taşıtlarının İhracı
Madde 19 - Türkiye'ye takrir veya garanti belgesi ile ithal edilmiş taşıtların ihracı için önceden bildirim yapılması gereklidir. İhraç talebi, aracın özelliklerini, plaka numarasını, sahibinin isim ve ünvanını, ihraç tarihi ve ihraç edileceği gümrük kapısını içeren bir nota ile yapılmalıdır. Notaya aracın onaylı ithal takriri veya garanti belgesi eklenmelidir. İhraç işlemi tamamlandıktan sonra gümrüklerdeki dosyasının kapatılmasını teminen ihracın yapıldığını ispatlayan resmi belgeler, Dışişleri Bakanlığına iletilmelidir.
İcra Direktörlüğünün ve İcra Direktörlüğü Görevlilerinin Taşıtlarının Devri
Madde 20 - Hizmet araçları ve İcra Direktörlüğü görevlilerinin özel araçları Dışişleri Bakanlığının ön izni ile Türkiye'de mukim bir yabancıya devredilebilir. Devir izni bir nota ile Dışişleri Bakanlığına bildirilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM : Çeşitli ve Son Hükümler
Haberleşme Teçhizatının Yerleştirilmesi
Madde 21 - İcra Direktörlüğü önceden izne gerek olmaksızın binaları içine resmi kullanım amacıyla uydu anten (sadece alıcı), telefaks, teleks veya telefon yerleştirebilir.
Ancak, telsiz sistemlerinin (gönderici ve alıcılar) yerleştirilmesi sistem kapasitesine bakılmaksızın ilgili Türk yetkililerin önceden iznine bağlıdır. İzin için sistemin tüm teknik özelliklerinin, kullanılacak frekansların, el ve otomatik alıcıların sayısı, tam büyüklükleri, teçhizatın tip ve modeli gibi bilgilerin yer aldığı bir takrir ile başvurulmalıdır.
Makine ve Teçhizat İthali
Madde 22 - İcra Direktörlüğü tarafından yapılan Makine, inşaat malzemesi ve ağır malzeme ithali, Dışişleri Bakanlığının ön iznine bağlıdır. İlgili takrirde, malın cinsi, değeri, miktarı, seri numarası, tipi, modeli ve özellikle kullanım yeri ve amacı belirtilmelidir. İnşaat malzemelerinin tam yeri ve inşaatın tipi bildirilmelidir.
Sergi Malzemeleri
Madde 23 - İcra Direktörlüğü adına münhasıran İcra Direktörlüğü binasında sergilenecek her türlü eşyanın (filmler dahil) ithali İcra Direktörlüğü tarafından tanzim edilecek ayrıntılı listeyi içeren takrire istinaden yapılır. Sergi malzemeleri sergi bitiminde ihraç edilmelidir. Takrirler, serginin kesin tarihinin belirtileceği bir nota ekinde Dışişleri Bakanlığı Protokol Genel Müdürlüğüne gönderilmelidir.
İcra Direktörlüğü binası dışında düzenlenecek sergilerde teşhir edilecek her türlü malzemenin (filmler dahil) ithali, Türk Gümrük Kanununun ve Yönetmeliklerinin genel hükümlerine tabidir. Dış kaynaklı kültürel etkinliklerin düzenlenmesi ön izninin alınmasına bağlı olduğundan, ilgili İcra Direktörlüğü bir nota ile Dışişleri Bakanlığı Çok Taraflı Ekonomik İşler Genel Müdürlüğüne başvurmalıdır. İznin alınmasından sonra, geçici ithalat için düzenlenen garanti mektubu gümrüklere sunulmalıdır.
Uluslararası fuarlarda sergilenecek malzemelerin ithal başvuruları Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığına yapılmalıdır.
Sadece İcra Direktörlüğünce kültürel ve promosyon amacıyla kullanılmak üzere ithal edilmek istenen makul sayıda kitap için doğrudan Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığına (DTM) başvurulmalıdır. Protokol Genel Müdürlüğü de Dış Ticaret Müsteşarlığından ithal izinlerinin alınmasında yardımcı olabilir.
Bu durumda, kitapların sayısı ve nerede kullanılabileceği ve ithalin amacının açıklandığı bir nota, ekinde kitapların tam listesiyle birlikte Dışişleri Bakanlığı Protokol Genel Müdürlüğüne gönderilmelidir.
Bağış
Madde 24 - İcra Direktörlüğünün, taşıt veya diğer dayanıklı tüketim mallarının yerel kurum veya dairelere bağış istemi, Dışişleri Bakanlığının ön izninin sağlanması için bir nota ile yapılmalıdır. Notaya, bağışın yapılacağı ilgili kuruluşun bağışı kabul ettiğine dair belgenin eklenmesi gereklidir.
Doğal ve Kültürel Miras Eserleri
Madde 25 - Doğal ve kültürel mirasa ilişkin eserlerin İcra Direktörlüğü ve İcra Direktörlüğü görevlilerince ithal ve ihracı, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ve 03/05/1988 tarihli ve 19803 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Etnoğrafik Nitelikteki Taşınır Kültür Varlıkları Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun olmalıdır.
Ayrıcalık ve Bağışıklıkların Kullanımı
Madde 26 - Bu Yönetmelikte kullanımı düzenlenen ayrıcalık, bağışıklık ve kolaylıklar Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ile Türkiye'de daimi ikamet eden yabancılar için geçerli değildir.
İcra Direktörlüğünde görev almak üzere Türkiye'ye gelen ve görevleri süresince Türkiye'de ikametgah tesis eden yabancılar, birinci fıkra kapsamına girmezler.
Ayrıcalık ve Bağışıklıkların Kaldırılması
Madde 27 - Ayrıcalık, bağışıklık ve kolaylıklar İcra Direktörlüğünün görevlerinin etkin şekilde yapılmasını sağlamak üzere tanınmıştır. İcra Direktörü, kendi görüşüne göre bağışıklığın adaletin yerine getirilmesine engel olduğu veya uğrunda tanındığı amaca zarar gelmeksizin kaldırılabileceği düşüncesinde bulunduğu bütün hallerde, bir görevlinin bağışıklığını kaldırabilecek ve bunu yapmakla ödevli olacaktır. İcra Direktörü hakkında kaldırma kararını vermeye, D-8 üyesi devletlerin Dışişleri Bakanları yetkilidir.
İcra Direktörü, yukarıda sayılan ayrıcalık, bağışıklık ve kolaylıkların yol açabileceği kötüye kullanma hallerini önlemek, kanun ve nizamlara uymayı sağlamak ve adaletin gerektiği gibi yerine getirilmesini kolaylaştırmak amacı ile her zaman Dışişleri Bakanlığı ve Türkiye Cumhuriyeti'nin diğer yetkili makamları ile işbirliği yapacaktır.
Yürürlük
Madde 28 - Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 29 - Bu Yönetmelik hükümlerini Dışişleri Bakanı yürütür.
|