DIŞ PROJE KREDİLERİNİN DIŞ BORÇ KAYDI, BÜTÇELEŞTİRİLMESİ VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİNE İLİŞKİN ESAS VE USULLER HAKKINDA YÖNETMELİK
DIŞ PROJE KREDİLERİNİN DIŞ BORÇ KAYDI, BÜTÇELEŞTİRİLMESİ VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİNE İLİŞKİN ESAS VE USULLER HAKKINDA YÖNETMELİK
Resmi Gazete Tarihi: 11/07/2002
Resmi Gazete Sayısı: 24812
Devlet Bakanlığı ve Maliye Bakanlığından :
BİRİNCİ BÖLÜM : Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 - Bu Yönetmelik, herhangi bir dış finansman kaynağından sağlanarak ikraz veya tahsis yoluyla, genel ve katma bütçeli kuruluşlar ile genel ve katma bütçe dışı kuruluşlara, dış proje kredisi olarak kullandırılacak kredilerin dış borç kaydı, bütçeleştirilmesi ve muhasebeleştirilmesine ilişkin esas ve usulleri düzenler.
Kapsam
Madde 2 - Genel, katma ve özerk bütçeli kurum ve kuruluşlar kamu iktisadi teşebbüsleri, özel hukuk hükümlerine tabi olmakla beraber sermayesinin yüzde ellisinden fazlası kamuya ait olan kuruluşlar, fonlar, kamu bankaları, yatırım ve kalkınma bankaları, büyükşehir belediyeleri, belediyeler ve bunlara bağlı kuruluşlarla sair yerel yönetim kuruluşları bu Yönetmeliğe tabidir.
Dayanak
Madde 3 - Bu Yönetmelik, 28/03/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 14 üncü maddesi uyarınca hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 - Bu Yönetmelikte yer alan;
Bakan: Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanı,
Müsteşarlık: Hazine Müsteşarlığını,
Akreditif : Akreditifleri ve akreditif dışı sonradan ödeme taahhütlerini,
Aktarım: Herhangi bir dış finansman kaynağından, anlaşma hükümlerine göre, doğrudan veya Müsteşarlık veya kullanıcı kuruluşların talebi üzerine Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdindeki proje özel hesaplarına ve Hazine hesaplarına aktarılan tutarları,
Borçlanma limiti: Yılı bütçe kanununda belirtilen başlangıç ödenekleri toplamı ile tahmin edilen gelirler arasındaki fark kadar net iç ve dış borçlanma yapılabileceğini,
Bütçeleştirme : Yılı içinde kullanılacak dış proje kredisi tutarlarının;
a) İlgili bütçe tertiplerinde gerekli ödeneğin tefrik edilmesini ve/veya yılı içinde ortaya çıkacak zorunlu sebeplerle ve borçlanma limiti dahilinde Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığınca yapılacak proje ödeneği revizyonlarına istinaden ödenek eklenmesini ve ödeneğinin serbest bırakılmasını, ödeme emri işlemlerini, kullanıcı kuruluş saymanlığı tarafından Bütçeye gider kaydedilmesini, doğrudan dış proje kredilerinden ve Proje Özel Hesabından kullanımlarında yılı ödeneği saklı tutulmak kaydıyla, avans verilen tutar ile açılmış akreditiflerde cari yıl içerisinde mal ve hizmet sağlayana ödenecek tutarın ilgili hesaba kaydını,
b) Genel ve katma bütçe dışı kuruluşlarca kullanılacak dış proje kredileri karşılığında, bütçe ve muhasebe sistemleri içerisinde ödenek ayrılmasını ve ilgili hesaplarla ilişkilendirilerek, gerekli muhasebe kayıtlarının yapılmasını,
Dış borcun ikrazı: Müsteşarlık tarafından herhangi bir dış finansman kaynağından sağlanan dış finansman imkanlarının ekonominin çeşitli sektörlerinde gelişmeyi sağlamak ve/veya finansman ihtiyacını karşılamak üzere genel ve katma bütçe dışındaki kamu kurum ve kuruluşları ile yatırım ve kalkınma bankalarına gerektiğinde anlaşmanın mali şartlarına bağlı kalmaksızın aktarılmasını,
Dış borcun tahsisi: Müsteşarlık tarafından herhangi bir dış finansman kaynağından sağlanan dış finansman imkanlarının ekonominin çeşitli sektörlerindeki gelişmeyi sağlamak ve/veya finansman ihtiyacını karşılamak üzere, genel ve katma bütçeli kamu kurum ve kuruluşlarına anlaşmadaki amaca sadık kalınarak kullandırılmasını,
Dış finansman kaynağı: Dış finansman sağlayan yabancı ülkeler, ülkelerce oluşturulan birlikler, resmi finansman fonları, uluslararası ve bölgesel kuruluşlar ile uluslararası sermaye ve finans piyasalarında faaliyet gösteren yatırım bankaları da dahil olmak üzere bankalar, satıcı ve alıcı kredisi sağlayan kuruluşlar ile firmalar veya münferiden bunların herbirini,
Dış finansman kod numarası : Kullanıcı kuruluşun kodu, Proje kodu ve Dış Finansman Numarasının belirtildiği numaralar dizinini,
Dış proje kredisi: Projelerin gerçekleşmesi için herhangi bir dış finansman kaynağından sağlanan finansman imkanını,
Hazine hesabı : Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Ankara Şubesi nezdinde yer alan 85 76..000 nolu döviz hesabını ve 33 01 08 001 nolu Türk Lirası hesabı ile açılacak yeni hesapları,
Kullanım:
a) Kullanıcı ve/veya uygulayıcı kuruluşlarca, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdindeki proje özel hesaplarından ve Hazine hesaplarından yapılan kredi çekişlerini,
b) Kullanıcı ve /veya uygulayıcı kuruluşlarca Hazine hesapları ile ilişkilendirilen kredi çekişlerini,
c) (a) ve (b) bendinde belirtilen kullanımlar dışındaki, Hazine hesaplarına girmeden doğrudan dış finansman kaynağına başvurmak suretiyle gerçekleştirilen (kullanım tutarı üzerinden hesap edilerek dış finansman kaynağı tarafından kullanıma ilave edilen her türlü komisyon, prim ve ücretler bu tutara dahildir) kredi çekişlerini,
Kullanıcı kuruluş: Herhangi bir dış finansman kaynağından sağlanan imkanların tahsis veya ikraz yoluyla kullandırıldığı kuruluşu,
Net borç kullanımı: Yılı içinde yapılan iç ve dış borçlanmalardan yıl içinde vadesi gelen anapara ödemelerinin düşülmesi ile elde edilen tutarı,
Proje özel hesabı: İlgili anlaşmalara göre, Hazine Müsteşarlığı tarafından Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasında veya uygun görülen diğer bankalarda açtırılan, dış proje kredilerine ilişkin her türlü harcamaların karşılanabildiği her bir proje hesabını,
Saymanlık: Kullanıcı kuruluş merkez saymanlık müdürlüğünü veya saymanlık yetkisi bulunan bütçe dairesi başkanlıklarını,
Uygulayıcı kuruluş : Projenin yürütülmesinden ve uygulanmasından sorumlu kuruluşu,
ifade eder.
İlkeler
Madde 5 - Dış proje kredisi kullanacak genel ve katma bütçeli kuruluşlarla, genel ve katma bütçe dışı kuruluşların dış kredi kullanımlarında aşağıda belirtilen ilkelere uymaları esastır.
a) Genel ve katma bütçeli kuruluşlarca kullanılacak dış proje kredilerinde;
- Dış proje kredilerinden kullanılacak tutarlar için, kredi anlaşmalarında öngörülen kullanım dönemleri ve tutarları da dikkate alınarak kurum bütçelerinin ilgili tertiplerinde yeterli ödenek tahsis edilir.
- Dış proje kredilerinin kullanılması, dış borç kaydının yapılması ve bütçeleştirilmesi işlemleri, yıllık yatırım programı ile ilişkisi kurulmak suretiyle yürütülür.
- Kullanıcı kuruluşlarca mali yıl içerisinde kullanılacak dış proje kredisi tutarları için yılı yatırım programında yeterli ödeneğin önceden tahsis edilmesi esas olmakla birlikte, mali yıl içerisinde gündeme gelebilecek dış proje kredileri kapsamındaki yeni ve/veya ek kullanımlar ile kur farklarından kaynaklanan miktarlar, Devlet Planlama Teşkilatınca yapılacak proje ödeneği revizyonlarını takiben gerçekleştirilebilecektir. Revizyon işlemini takiben bütçeleştirme işlemi yapılır.
- Devlet Planlama Teşkilatınca yapılacak dış proje ödeneği revizyonlarında borçlanma limit dikkate alınır.
- Dış proje kredilerinde bütçeleştirilme işlemi tamamlanmadan kullanım yapılamaz. Ancak, yeterli ödenek mevcut olmasına rağmen gider kaydı yapılmadan gerçekleşen kredi kullanımlarında, dış finansman kaynağına kullanım emrini verenlerin idari ve mali sorumlulukları saklı kalmak üzere kullanımın gider kaydı sonradan yapılabilir. Kullanım emri Müsteşarlık tarafından verileceği hallerde, kullanıcı kuruluş Müsteşarlığa müracatı esnasında söz konusu kullanımın bütçeleştirildiğini yazılı olarak bildirir.
- Kullanılacak dış proje kredileri için bütçede tertiplenen toplam ödeneğin ve her bir proje için öngörülen yatırım ödeneğinin aşılmaması gerektiğinden kurum ve kuruluşlar bu konuda gerekli tedbirleri alırlar.
- Dış proje kredileri ile satın alınacak malzeme ve hizmetlere ait taahhüt ve sözleşme tasarıları kapsamındaki harcamalar, mevzuatında aksine bir hüküm bulunmadığı takdirde Maliye Bakanlığınca vize edilmeden yapılmayacaktır. Sözkonusu her türlü sözleşme ve bağıtlar kayıt ve tescil için Sayıştay Başkanlığına gönderilir.
- Dış kredi kullanımlarında, dış borç kaydı ve bütçeleştirme işlemleri tamamlanan tutarların tamamının ilgili mali yıl içerisinde harcanarak kullanılması esas olmakla birlikte, hakediş hesabından doğan ihtilaflar veya işlemlerin yılın son günlerinde talep edilmesi gibi gecikmelere neden olan hallerle sınırlı olarak harcanamayan tutarlar, Devlet Planlama Teşkilatınca yılı yatırım programı ile ilişkilendirilmesi kaydıyla gelecek yıla devredilir.
- Dış proje kredileri ile finansmanı sağlanan savunma harcamaları kapsamında yapılan kullanımlar Savunma Amaçlı Dış Proje Kredisi Kullanım İzleme Formu (Ek:5) ile Müsteşarlık Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğüne gönderilir.
b) Genel ve katma bütçe dışındaki kuruluşlar tarafından proje kredisi olarak kullanılacak her türlü imkanın, kuruluşların kendi bütçe ve muhasebe sistemleri içinde bütçeleştirme ve muhasebeleştirme işlemleri yapıldıktan sonra kullanılmaları zorunludur.
c) Kullanıcı ve/veya uygulayıcı kuruluşlar, dış proje kredisi ile ilgili işlemlerde ve bildirimlerde, Müsteşarlıkça belirlenen "Dış Finansman Kod Numarası"nı temin etmek ve kullanmak zorundadır.
İKİNCİ BÖLÜM : Dış Borç Kaydı Yapılması Esas ve Usulleri
Dış Proje Kredi Anlaşmaları
Madde 6 - Dış finansman kaynağı ile yapılan anlaşma üzerine, Hazine Müşteşarlığı Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdürlüğünce Genel ve Katma Bütçeli Kuruluşlar ve Genel ve Katma Bütçe Dışı Kurum ve Kuruluşlar Dış Finansman Bildirim Formu (Ek:1) düzenlenip, Devlet Borçları Saymanlığı'na iletilmek üzere Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğüne ve örneği de genel ve katma bütçeli veya ilgili genel ve katma bütçe dışı kuruluşlara gönderilir.
Dış finansman kaynağından sağlanan krediler ile bu kredilerden yapılan kullanımlar ilgili hesaplara kaydedilir.
Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları
Madde 7 - Genel ve katma bütçeli kuruluşlar ile bunların dışındaki kurum ve kuruluşların doğrudan dış proje kredisi kullanımlarında; dış finansman kaynağından gelen kullanım bilgisi üzerine, Devlet Borçları Saymanlığınca dış borç kaydının yapılması esas olup, mali yükümlülük karşılığı kullanıcı kuruluş tarafından edinilen mal veya sağlanan hizmet karşılığının ise, bütçeleştirildiğinin teyit edilmesi zorunludur.
a) Genel ve katma bütçeli kullanıcı kuruluşlarca, Genel ve Katma Bütçeli Kuruluşlar Doğrudan Dış Proje Kredisi Kullanım İzin/Bildirim Formu'nun (Ek:2) kendilerine ilişkin bölümü Dış Finansman Bilgi Formunda yer alan bilgiler de esas alınarak düzenlenir. Saymanlığa bütçeleştirme kaydına esas belgelerle birlikte gelen form, muhasebe kaydını takiben ilgili bölümü doldurulduktan sonra, kullanıcı kuruluşa ve Devlet Borçları Saymanlığı'na iletilmek üzere Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğüne gönderilir.
b) Genel ve Katma Bütçe Dışı Kurum ve Kuruluşların kullanımlarına ilişkin dış borç kaydı dış finansman kaynağından gelen kullanım bilgisi üzerine yapılır. Genel ve Katma Bütçe Dışı Kurum ve Kuruluşlar Dış Proje Kredisi Kullanım İzleme Formunu (Ek:4) teyit amacıyla Devlet Borçları Saymanlığına iletilmek üzere Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğüne gönderilir.
- Proje Özel Hesabına Aktarım
Madde 8Dış finansman kaynağından, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdindeki Proje Özel Hesaplarına yapılan aktarıma ilişkin hesap özetinin Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğüne gelmesi üzerine dış borç kaydı yapılır. Genel ve Katma Bütçe Dışı Kurum ve Kuruluşlarda ise dış borç kaydı kurum borçlandırılarak yapılır.
Genel ve Katma Bütçeli kuruluşlar ve Genel ve Katma Bütçe Dışı Kurum ve Kuruluşlarda Proje Özel Hesabı kullanımları, Genel ve Katma Bütçeli Kuruluşlar ile Genel ve Katma Bütçe Dışı Kurum ve Kuruluşlar için Proje Özel Hesabı Kullanım Emri (Ek:3) ile yapılır.
Hazine Hesaplarına Aktarım
Madde 9 - Dış finansman kaynağından hazine hesabına yapılan aktarım üzerine, Devlet Borçları Saymanlığınca dış borç kaydı yapılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : Devlet Borçları Saymanlığınca Dış Proje Kredi Anlaşmalarının Muhasebeleştirme İşlemleri
Kredi Anlaşmaları Muhasebe Kayıt ve İşlemleri
Madde 10 - Dış proje kredisi olarak dış finansman kaynağıyla yapılan anlaşma ve ek taahhüt üzerine düzenlenen Dış Finansman Bilgi Formu esas alınarak, anlaşma tarihi itibariyle Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden Kullanılacak Dış Krediler Hesabına borç, Kredi Anlaşmaları Hesabına alacak kaydı yapılır.
Dış finansman kaynağından gelen aktarım veya kullanım bilgisi esas alınarak dış borç kaydedilen tutarlar aynı kur üzerinden, Kredi Anlaşmaları Hesabına borç, Kullanılacak Dış Krediler Hesabına alacak kaydedilir.
Krediden yapılan kısmi iptaller veya anlaşma veya kredi iptalleri halinde, iptal tarihindeki, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden Kredi Anlaşmaları Hesabına borç, Kullanılacak Dış Krediler Hesabına alacak kaydedilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : Genel ve Katma Bütçeli Kuruluşlarda Dış Proje Kredi Kullanımlarının Muhasebeleştirme İşlemleri
Devlet Borçları Saymanlığınca Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Muhasebe Kayıt ve İşlemleri
Madde 11 - Saymanlıklardan alınan Doğrudan Dış Proje Kredisi Kullanım Bilgi/İzin Formunda (Ek:2) yer alan bütçeleştirilen tutara eşit miktarda dış finansman kaynağı kullanım bilgisi geldiğinde, saymanlıkça muhasebe kaydının yapılmasında esas alınan kur üzerinden, Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Bildirim Hesabına borç, Dış Borçlar Hesabına alacak kaydı yapılır.
Dış finansman kaynağı kullanım bilgisi gelmesine rağmen, saymanlıkça bütçeleştirme yapılmadığının anlaşılması üzerine kullanım tarihi itibariyle, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru esas alınarak Teyitsiz Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Hesabına borç, Dış Borçlar Hesabına alacak kaydolunur. Kullanım bilgisi kuruluşa gönderilerek, Doğrudan Dış Proje Kredisi Kullanım Bilgi/İzin Formunun doldurulup, bir örneğinin saymanlığa verilmesi istenir. Kullanım tarihi kuru esas alınarak, bütçeleştirme bilgisi geldiğinde, anılan kur üzerinden Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Bildirim Hesabına borç, Teyitsiz Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Hesabına alacak kaydolunur.
Saymanlıktan anılan form geldiğinde, dış finansman kaynağı kullanım bilgisi, bildirilen tutardan fazla ise; saymanlık muhasebeleştirme kuru üzerinden, bütçeleştirilmiş tutar, Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Bildirim Hesabına, bütçeleştirilmeyen fark Teyitsiz Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Hesabına borç, Dış finansman kaynağı kullanım bilgisi tutarı, Dış Borçlar Hesabına alacak kaydedilir. Anılan farkın bütçeleştirilmediğinin anlaşılması halinde, kullanım bilgisi kuruluşa gönderilerek, Doğrudan Dış Proje Kredisi Kullanım Bilgi/İzin Formunun (Ek:2) doldurularak, bir örneğinin saymanlığa verilmesi istenir. Bütçeleştirilmeyen kısmı içeren form saymanlıktan geldiğinde ise Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Bildirim Hesabına borç, Teyitsiz Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Hesabına alacak kaydedilir.
Saymanlıkça bütçeleştirildiği bildirilen tutar dış finansman kaynağından gelen kullanım tutarından fazla ise bu tutar dış finansman kaynağından gelen kullanım bilgisi esas alınarak, saymanlıkça muhasebe kaydının yapılmasında esas alınan kur üzerinden Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Bildirim Hesabına borç, Dış Borçlar Hesabına alacak kaydedilip, durum saymanlığa bildirilir.
Devlet Borçları Saymanlığınca Proje Özel Hesabından Kullanımların, Muhasebe Kayıt ve İşlemleri
Madde 12 - Dış finansman kaynağından, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdindeki özel hesaba aktarım yapıldığında, hesap özetinin Devlet Borçları Saymanlığına gelmesini takiben, aktarım tarihindeki döviz kuru üzerinden Proje Özel Hesabına borç, Dış Borçlar Hesabına alacak kaydedilir.
Proje Özel Hesabı kullanımına ilişkin hesap özetleri geldiğinde, ay sonu itibariyla, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden, Proje Özel Hesabından Kullanımlar Hesabına borç, Proje Özel Hesabına alacak kaydedilerek aynı kur üzerinden Proje Özel Hesabı borç bakiyesinin değerlemesi yapılır.
Kullanıcı kuruluşun talebi üzerine, Proje Özel hesabından, kullanım yapılmayıp Dış finansman kaynağına geri gönderilmesi talep edilen tutarlar, gönderme tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden Dış Borçlar Hesabına borç, Proje Özel Hesabına alacak kaydolunur.
Kullanıcı kuruluşun gerçekleştirdiği kullanımdan Proje Özel Hesabına yaptığı iadeler Proje Özel Hesabına borç, Proje Özel Hesabından Kullanımlar Hesabına alacak kaydedilir.
Devlet Borçları Saymanlığınca Hazine Hesaplarından Kullanımların Muhasebe Kayıt ve İşlemleri
Madde 13 - Dış proje kredisi olarak Dış finansman kaynağıyla yapılan anlaşma gereği Hazine hesabına yapılan aktarım üzerine Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden Döviz veya Banka Hesabına borç, Dış Borçlar Hesabına alacak kaydı yapılır.
Proje Özel Hesabından Hazine hesaplarına aktarılarak yapılan kullanımlarda Banka/Döviz Hesabı borç, Proje Özel Hesabına alacak kaydı yapılır.
Kullanıcı Kuruluşlarca Yapılacak İşlemler
Madde 14 - a) Doğrudan kullanımlarda, Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Bilgi/İzin Formunun (Ek:2) bütçeleştirme işleminden sonra, ilgili bölümü onaylanıp örneğinin kullanıcı kuruluşa verilmesi üzerine, kredi anlaşmaları ile belirlenen görevlilerce dış finansman kaynağına kullanım emri verilir.
Mal ve hizmet teslim alınmadan kullanım sözkonusu ise; bütçeleştirme işlemi, ödeneği saklı kalmak üzere, Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Avans ve Akreditif hesabına kayıtla gerçekleşir. Açılan akreditiflerde, akreditif tutarının tamamı yerine, cari yıl içerisinde kullanılacak tutar, (Ek:2) de yer alan form ve mevcutsa proforma fatura ve benzeri belgeler eklenerek, ödeneği karşılığında bütçeleştirme yapılır.
b) Proje Özel Hesabından kullanımlarda, muhasebeleştirme işleminden önce, Proje Özel Hesabından Kullanım Emri (Ek:3) düzenlenip, saymanlığa ilgili belgelerle birlikte verilir.
Proje Özel Hesabından kullanımlarda, mal ve hizmet teslim alınmadan kullanıcı kuruluş tarafından kullanım sözkonusu ise; bütçeleştirme işlemi, ödeneği saklı kalmak üzere, Proje Özel Hesabından Avans ve Akreditif Hesabına kayıtla gerçekleşir. Açılan akreditiflerde, akreditif tutarının tamamı yerine, cari yıl içerisinde kullanılacak tutar, (Ek:3) de yer alan form ve mevcutsa proforma fatura ve benzeri belgeler eklenerek, ödeneği karşılığında bütçeleştirme yapılır.
c) Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası Kredileri kapsamında hazine hesaplarından yapılan kullanımlarda Müsteşarlık Makamından alınan onayda belirlenen kur esas alınır.
Saymanlıklarca Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Muhasebe Kayıt ve İşlemleri
Madde 15 - Mal ve hizmet sağlanması sonucu verile emrine bağlanmış, kanıtlayıcı belgeler saymanlığa verildiğinde tahakkuka esas alınan tarihteki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden Bütçe Giderleri Hesabına borç, Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Bildirimleri Hesabına alacak kaydedilir.
Mal ve hizmetin teslim alınmadan kullanıcı kuruluş tarafından kullanımı söz konusu ise, muhasebeleştirmeye esas alınan tarihteki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Avans ve Akreditifleri Hesabına borç, Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Bildirim Hesabına alacak kaydedilir. Mal ve hizmet teslimi üzerine kullanıcı kuruluş tarafından mahsup işlemi için, belgeler verile emrine bağlanarak saymanlığa gönderildiğinde aynı kur üzerinden, Bütçe Giderleri Hesabına borç, Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Avans ve Akreditif Hesabına alacak kaydı yapılarak ertesi mali yıl sonuna kadar mahsup işlemi yapılır. Yılı içerisinde mahsup edilemeyen avans ve akreditif karşılığı ödenek ertesi yıla devredilir.
Gider ve ödeneği karşılığı avans ve akreditif kaydı yapılmasını takiben, Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Bilgi/İzin Formu (Ek:2) onaylanarak, Devlet Borçları Saymanlığına verilmek üzere Kamu Finasmanı Genel Müdürlüğüne gönderilir.
Saymanlıklarca Proje Özel Hesabından Kullanımların Muhasebe Kayıt ve İşlemleri
Madde 16 - Muhasebeleştirme işlemini takiben Proje Özel Hesabından Kullanım Emrinin (Ek:3) ilgili bölümü sayman tarafından onaylanarak mal ve hizmet sağlayana ödeme yapılması için Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına gönderilir.
Mal ve hizmet sağlanması sonucu, verile emrine bağlanmış kanıtlayıcı belgeler saymanlığa verildiğinde tahakkuk tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden Bütçe Giderleri Hesabına borç, Proje Özel Hesabından Kullanımlar Hesabına alacak kaydedilir.
Proje Özel Hesabından avans verilmesi veya akreditif açılması şeklinde yapılan kullanımlar muhasebeleştirme tarihine esas Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden, Proje Özel Hesabından Avans ve Akreditif Hesabına borç, Proje Özel Hesabından Kullanımlar hesabına alacak kaydedilir. Kullanıcı kuruluş tarafından belgeler mahsup için saymanlığa gönderildiğinde, saymanlıkça muhasebe kaydının yapıldığı tarihteki kur üzerinden, Bütçe Giderleri Hesabına borç, Proje Özel Hesabından Avans ve Akreditifler Hesabına alacak kaydı yapılarak ertesi mali yıl sonuna kadar mahsup işlemi yapılır. Yılı içerisinde mahsup edilemeyen avans ve akreditifler karşılığı ödenek ertesi yıla devredilir.
Hesap özetleri, Proje Özel Hesabından Kullanım Emri (Ek:3) ile birlikte saymanlığa geldiğinde ay sonu itibariyle, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden, Proje Özel Hesabından Kullanımlar Hesabının alacak bakiyesi değerlenir.
Saymanlıklarca Hazine Hesaplarından Kullanımların Muhasebe Kayıt ve İşlemleri
Madde 17 - Saymanlıkça Hazine Hesabından yapılan kullanımlar dış finansman kaynağından Hazine Hesabına aktarıldığı tarihteki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru esas alınarak bütçeleştirilir. Saymanlıkça Hazine Hesabından yapılan kullanımlarda Bütçe Giderleri Hesabı borç, Ödenecek Çekler Hesabına alacak kaydedilerek bütçeleştirilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM : Genel ve Katma Bütçe Dışı Kuruluşlara İlişkin Dış Proje Kredi Kullanımlarında Muhasebe Kayıt ve İşlemleri
Devlet Borçları Saymanlığı Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Muhasebe Kayıt ve İşlemleri
Madde 18 - Genel ve katma bütçe dışı kurum ve kuruluşlara ilişkin, dış finansman kaynağından gelen kullanım bilgisi üzerine, kullanım tarihi itibariyle Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden, Genel ve Katma Bütçe Dışı Daire ve Kurum Borçları Hesabına borç, Dış Borçlar Hesabına alacak kaydedilir. Genel ve Katma Bütçe Dışı Doğrudan Dış Proje Kredisi Kullanım İzleme Formu (Ek:4) kullanıcı kuruluştan gelene kadar kullanım tarihi kuru üzerinden Genel ve Katma Bütçe Dışı Kuruluşlar Teyitsiz Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Hesabına borç, Genel ve Katma Bütçe Dışı Kuruluşlar Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Bildirim Hesabına alacak kaydedilerek, anılan form ile kullanım doğrulandığında, kullanım tarihi döviz kuru üzerinden, Genel ve Katma Bütçe Dışı Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Bildirimleri Hesabına borç, Genel ve Katma Bütçe Dışı Teyitsiz Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Hesabına alacak kaydedilir.
Devlet Borçları Saymanlığınca Proje Özel Hesabından Kullanımların Muhasebe Kayıt ve İşlemleri
Madde 19 - Dış finansman kaynağıyla yapılan anlaşma gereği, Proje Özel Hesaplarına yapılan aktarımın, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından gönderilen hesap özeti üzerine, aktarım tarihindeki, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden, Genel ve Katma Bütçe Dışı Daire ve Kurum Borçları Hesabına borç, Dış Borçlar Hesabına alacak kaydolunur.
Kullanıcı kuruluşun talebi üzerine, Proje Özel Hesabından, kullanım yapılmayıp dış finansman kaynağına geri gönderilmesi talep edilen tutarlar, iade tarihi döviz alış kuru üzerinden Dış Borçlar Hesabına borç, Genel Katma Bütçe Dışı Daire Kurum ve Kuruluşlar Hesabına alacak kaydedilir.
Devlet Borçları Saymanlığınca Hazine Hesaplarından Kullanımların Muhasebe Kayıt ve İşlemleri
Madde 20 - Dış finansman kaynağından, Hazine Hesabına yapılan aktarım, aktarım tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden, Döviz veya Banka Hesabına borç, Dış Borçlar Hesabına alacak kaydedilir. Kullanıcı kuruluş başvurusu üzerine kuruluş hesabına gönderme yapıldığında, Genel ve Katma Bütçe Dışı Daire ve Kurum Borçları Hesabına borç, Döviz veya Banka Hesabına alacak kaydedilir.
Genel ve Katma Bütçe Dışı Kuruluşlarca Yapılacak İşlemler
Madde 21 - Genel ve katma bütçe dışı kuruluşlarca kullanılacak dış proje kredileri karşılığında, bütçe sistemleri içerisinde ödenek ayrılması ve kullanımdan önce muhasebe sistemleri içerisinde mevcut hesaplara, ihtiyaç bulunması halinde, alt hesaplara veya yeni açılacak hesaplara kayıtların yapılarak, mali tablolara yansıtılması zorunludur. Yerel idare bütçelerinde İçişleri Bakanlığı onayında, diğerlerinde ise mevzuatı çerçevesinde bütçeleri onaylayan ve denetleyen makamlarca bu hususlar aranır.
ALTINCI BÖLÜM : Diğer Hususlar
Süre
Madde 22 - Kanunun 14 üncü maddesi gereğince;
Bütçeleştirme işlemini takiben genel ve katma bütçeli kuruluşlar/saymanlıkları (Ek:2) de yer alan formu, genel ve katma bütçe dışı kurum ve kuruluşlar ise (Ek:4) de yer alan formu 10 iş günü içinde göndermekle yükümlüdür.
Bütçeleştirilmeden Yapılan Kullanımlar
Madde 23 - Yıl sonu itibarıyla, Devlet Borçları Saymanlığında kaydedilen, Teyitsiz Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Hesabının borç bakiyesi, Genel ve Katma Bütçe Dışı Kuruluşlar Teyitsiz Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Hesabının borç bakiyesi, genel ve katma bütçeli kuruluşlar ile genel ve katma bütçe dışı kurum ve kuruluşlar için bütçeleştirilmeden yapılan kullanımları ifade eder. Yıl sonu itibarıyla bütçeleştirilmeden yapılan kullanımlar için düzenlenecek cetveller, tüm kurum ve kuruluşlarla ilgili olarak Sayıştay'a, genel ve katma bütçeli kuruluşlarla ilgili olarak da Maliye Bakanlığına gönderilir.
Bütçeleştirme bilgisi gelmeyen kullanımlar için, genel ve katma bütçeli kuruluşlar ve saymanlıkları ile genel ve katma bütçe dışı kurum ve kuruluşlara, belirli dönemler itibarıyla (Ek:6) da yer alan form gönderilir. Genel ve katma bütçeli kuruluşlar saymanlıkları vasıtasıyla, diğer kullanıcı kuruluşlar ise doğrudan cevaplarını 15 iş günü içinde Devlet Borçları Saymanlığına iletilmek üzere Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğüne göndermekle yükümlüdürler.
Katma Bütçeli Kuruluşlarda Hazine Yardımı ile İlişkilendirme
Madde 24 - Katma bütçeli kuruluş saymanlıklarınca, doğrudan dış proje kredi kullanımlarında; Bütçe Giderleri Hesabı veya ödeneği karşılığı Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Avans ve Akreditifleri Hesabına kaydedilerek bütçeleştirilen tutarları gösteren Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Bildirim Hesabı alacak bakiyesi ile Proje Özel Hesabından kullanımlarda; Bütçe Giderleri Hesabı veya ödeneği karşılığı Proje Özel Hesabından Avans ve Akreditif Hesabına kaydedilerek bütçeleştirilen tutarları gösteren, Proje Özel Hesabından Kullanımlar Hesabı alacak bakiyesi tutarları Hazine Yardımı ile ilişkilendirilir.
Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımlarında, Devlet Borçları Saymanlığınca teyit amaçlı gönderilen listeler de dikkate alınarak, sözkonusu kullanımlara ilişkin ilgili saymanlıklarca üçer aylık dönemler itibarıyla cetvel hazırlanır ve Devlet Borçları Saymanlığına gönderilir. Devlet Borçları Saymanlığınca doğrudan dış proje kredi kullanımları için, Saymanlıklar Arası İşlemler Hesabına borç, Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Bildirim Hesabına alacak, Proje Özel Hesabından kullanımlar için Saymanlıklar Arası İşlemler Hesabına borç, Proje Özel Hesabından Kullanımlar Hesabına alacak kaydedilerek, Hazine İç Ödemeler Saymanlığına bildirilir. Hazine İç Ödemeler Saymanlığı tarafından, Maliye Bakanlığınca hazine yardımı ile ilişkilendirildiğine ait verile emri geldiğinde her kullanım için ayrı ayrı Bütçe Giderleri Hesabına borç, Saymanlıklar Arası İşlemler Hesabına alacak kaydedilir.
Katma bütçeli kuruluşlarda ise, hazine yardımı ile ilişkilendirilen tutar kuruluş saymanlıklarınca; doğrudan dış proje kredi kullanımlarında Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Bildirim Hesabına borç Bütçe Geliri Hesabına alacak, Proje Özel Hesabından kullanımlarda ise Proje Özel Hesabından Kullanımlar Hesabına borç Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.
Hazine hesabından kullanımlarda ise; kuruluş saymanlığına gönderim esnasında Hazine İç Ödemeler Saymanlığınca hazine yardımı ile ilişkilendirilir.
Sorumluluk ve Denetim
Madde 25 - a) Dış borç kaydına, bütçeleştirilmesine ve muhasebeleştirilmesine ilişkin belgelerin doğru, düzenli ve zamanında gönderilmesinden kuruluşların dış proje kredisi ile ilgili birimleri, tahakkuk memurlukları, saymanlıklar ve ilgili işlemleri onaylayanlar sorumludur.
b) Kuruluşlar kullandıkları dış kredilere ait bütün belgeleri, ilgili kredinin geri ödemesi tamamlanıncaya kadar muhafaza etmekle yükümlüdürler.
c) Bu Yönetmelik ekinde yer alan formların doğru, düzenli ve zamanında gönderilmemesi halinde, ilgili kurum ve projenin değerlendirilerek gerekli denetim mekanizmasının harekete geçirilmesi ve buna bağlı olarak kredi kullanımının devamına karar verme yetkisi Hazine Müsteşarlığına aittir.
Madde 26 - Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesi ile birlikte 28/04/1999 tarihli ve 23679 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "Dış Proje Kredilerinde Dış Borç Kaydı ve Muhasebeleştirme İşlemlerinde Uygulanacak Esas ve Usullere İlişkin Tebliğ" ile 30/12/1999 tarihli ve 23922 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan "Dış Proje Kredilerinde Genel ve Katma Bütçeli Kuruluşlar Dışındaki Kurumların Dış Borç Kaydı ve Muhasebeleştirme İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkındaki Tebliğ" yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçici Madde 1 - Dış proje kredilerinin muhasebeleştirilmesine ilişkin oluşturulan hesapların ayrıntılı tanımları ve diğer hususlar Devlet Muhasebesi Yönetmeliğinde düzenlenir.
Yürürlük
Madde 27 - Bu Yönetmelik 01/01/2003 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 28 - Bu Yönetmelik hükümlerini Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan ile Maliye Bakanı birlikte yürütür.
|