Devlet Bakanlığından

  Resmi Gazete Tarihi: 07/03/2002

  Amaç

  Madde 1- Bu Yönetmeliğin, amacı, gümrük laboratuvarlarında yapılan tahlillerde kullanılan tahlil metotlarının uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

  Kapsam

  Madde 2- Bu Yönetmelik, gümrük laboratuvarlarında karşılaşılabilecek teknik terimleri, yapılan tahlillerin türlerini, tahlillerde uygulanacak metotlar ile bu metotların uygulanmasında hangi cihazların kullanılacağını, reaktif alınırken dikkat edilmesi gereken hususları, kimyasal tahlillerde olması muhtemel hataları ve alınacak güvenlik önlemlerini kapsar.

  Hukuki Dayanak

  Madde 3- Bu Yönetmelik 27.10.1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 66 ıncı maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

  Tanımlar

  Madde 4- Bu Yönetmelik ve eklerinde geçen;

  a) Tahlil: Bir maddenin cins, nevi ve niteliğini belirlemeye yönelik olarak aletli veya aletsiz olarak yapılan işlemi,

  b) Tahlil metodu: Eşyanın Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonunun tespitinde esas alınmak üzere yapılacak fiziki ve kimyasal tahlile ilişkin

  hukuki veya bilimsel veya deneyime dayalı işlemi,

  c) Hukuki işlem: TSE tarafından veya ilgili diğer mevzuat uyarınca kabul gören metotları,

  d) Bilimsel işlem: Bilimsel kuruluşlar tarafından kabul gören metotları,

  e) Deneyime dayalı işlem: Gümrük laboratuvarlarında görevli olan teknik personelin deneyimleri sonucu teamül haline gelen tahlile yönelik işlemleri,

  f) TSE: Türk Standartlar Enstitüsünü,

  g) TS: Türk Standartlarını,

  h) ISO: Uluslararası Standardizasyon Teşkilatını,

  i) AOCS: Amerikan Yağ Kimyagerleri Birliğini,

  j) ASTM: Amerikan Test Metot Standartlarını,

  k) AFNOR: Fransız Standardizasyon Birliğini,

  l) DIN: Alman Endüstriyel Standartlarını,

  m) Volumetrik analiz: Miktarının bulunması istenilen madde ile doğrudan veya dolaylı olarak reaksiyona giren standart çözeltinin hacminin ölçülerek

  harcanan standart çözelti hacimdeki konsantrasyondan madde ağırlığına geçilme esasına dayanan analiz işlemlerini,

  n) Standart çözelti: Volumetrik tahlillerde analitik saflıktaki kimyasal maddelerde belirli konsantrasyonlarda hazırlanmış çözeltiyi,

  o) Reaktif: Analizi yapılacak eşyanın içinde bulunan madde ile belirli oranlarda reaksiyona giren maddeyi,

  p) Teknik terimler: Gümrük laboratuvarlarında karşılaşılabilecek (Ek:1)'de yer alan terimleri,

  r) TGTC: Türk Gümrük Tarife Cetvelini,

  ifade eder.

  Tahlili Yapılacak Eşya Grupları

  Madde 5- Tahlile tabi tutulacak eşya 20/1/2000 tarihli ve 23939 mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Gümrük Yönetmeliği ve 17/6/1998 tarihli ve 23375 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Bilgisayar Sistemi Bulunan Gümrük İdarelerinde Yürütülecek İşlemlere İlişkin Yönetmelik hükümlerine göre belirlenir. Bu hükümler doğrultusunda belirlenen eşya Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu'nun tespitine yönelik cins, nevi ve niteliğinin belirlenmesi için

  yedi ana grupta toplanır.

  a) T.G.T.C.'nin 04, 11-15, 17-19, 21-23 üncü fasıllarında yer alan gıda maddeleri,

  b) T.G.T.C.'nin 39, 40 ıncı fasıllarında yer alan kauçuk ve polimer maddeleri,

  c) T.G.T.C.'nin 27 nci fasıllarında yer alan petrol ve katı yakıtlar,

  d) T.G.T.C.'nin 32, 42, 50-63 üncü fasıllarında yer alan boya, deri ve tekstil maddeleri,

  e) T.G.T.C.'nin 71, 81 inci fasıllarında yer alan kıymetli metaller ve metal alaşımları,

  f) T.G.T.C.'nin 33, 34 üncü fasıllarında yer alan uçucu yağlar ve yüzey aktif maddeleri,

  g) T.G.T.C.'nin 25, 26, 28-31, 35, 36, 38 inci fasıllarında yer alan temel kimyasal maddeleri.

  Tahlil Türleri

  Madde 6- Gümrük laboratuvarlarında eşyanın tahlili duruma göre iki şekilde yapılır.

  a) Kalitatif tahlil: Bileşeni oluşturan her bir maddenin cins, nevi ve niteliğinin tespitine yönelik tahlildir.

  b) Kantitatif tahlil: Bileşeni oluşturan her bir maddenin bileşen içindeki oranının tespitine yönelik tahlildir.

  Bu tip tahliller katı, sıvı veya gaz olan her türlü bileşene uygulanabilir.

  Eşyanın öncelikle kalitatif tahlili yapılır.

  Kalitatif ve kantitatif tahlilin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar (Ek: 2)'de yer almaktadır.

  Tahlil Metotları

  Madde 7- Gümrük laboratuvarlarında yapılan tahlillerde uygulanacak metotlar sırasıyla aşağıda belirtilmiştir.

  a) TSE tarafından düzenlenen TS,

  b) Uluslararası kabul görmüş AOCS, ASTM, AFNOR ve DIN metotları,

  c) Bilimsel metotlar,

  d) Gümrük laboratuvarlarında görevli teknik personelin teamül haline gelmiş deneyimleri sonucu uygulanan metotlar,

  TS, AOCS, ASTM, AFNOR ve DIN nin tahlil metotları 5 nci maddede sayılan eşya grupları itibariyle ekli listede tespit edilmiştir (Ek: 3).

  Volumetrik tahlillerde tahlili yapılacak madde miktarının belirlenmesi için kullanılacak standart çözeltiler (Ek: 4)'de belirtilen şekilde

  hazırlanır.

  Reaktif Kullanımı

  Madde 8- Gümrük laboratuvarlarında yapılan tahliller için reaktif alımında ve kullanımında aşağıda belirtildiği şekilde işlem yapılır.

  a) Seçilen reaktifin amaca uygun ve ihtiyaca yetecek miktarda alınması gerekir.

  b) Reaktifin kapağı dikkatlice açılır ve yere konulmaz.

  c) Reaktiften gerekli olan miktarı temiz tartım kabına aldıktan sonra kabın ağzı hemen kapatılır.

  d) Eğer alınan reaktif gerekenden fazla alınmış ise artan miktar ayrı bir kapta muhafaza edilir.

  e) Reaktif kabına pipet, spatül gibi dışarıdan malzemeler sokulmaz. Eğer katı madde topak halinde ise kabı sallayarak topakların ufalanması sağlanır.

  f) Her reaktif kendi saklama koşuluna uygun şartlarda saklanır.

  g) Reaktif atıkları ve atık çözeltiler çevre sağlığına uygun bir şekilde yok edilir.

  Tahlilin Yapılacağı Cihazlar

  Madde 9- Tahlil metotlarının uygulanmasında hangi cihazların kullanılacağı 5 inci maddede yer alan eşya grupları itibariyle ekli listede tespit

  edilmiştir (Ek: 5).

  Kimyasal Tahlillerde Hatalar

  Madde 10- Kimyasal tahlillerde özelliği nedeniyle hatalı sonuç alınabilir. Söz konusu hatalar enstrümantal, metodik ve bireysel kaynaklı olabilir. Hatanın kabul edilebilir sınırlar dışında olması halinde bu hatanın tespiti (Ek: 6)'da belirtilen esaslara göre yapılır.

  Güvenlik Önlemleri

  Madde 11- Gümrük laboratuvarlarında çalışılan ortamda yanıcı, parlayıcı, patlayıcı maddeler ile insan sağlığına zararlı maddeler bulunabileceğinden, insan cihaz ve numune güvenliği için (Ek: 7)'deki güvenlik önlemlerine uyulması zorunludur.

  Söz konusu güvenlik önlemlerinin, tahlillerin yapıldığı laboratuar bölümlerinin görünen bir yerinde asılması zorunludur.

  Yürürlük

  Madde 12- Bu Yönetmelik yayımı tarihinden altı ay sonra yürürlüğe girer.

  Yürütme

  Madde 13- Bu Yönetmelik hükümlerini Gümrük Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.

  **Ekler için R.G.ye bakınız.**