Tarım ve Köyişleri Bakanlığından:

  Resmi Gazete Tarihi : 12/04/2007

  Resmi Gazete Sayısı : 26491

  BİRİNCİ BÖLÜM : Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

   Amaç ve kapsam

   Madde 1 - (1) Bu Yönetmelik, karantinaya tabi zararlı organizmalar yönünden temiz tohum, fide, fidan, çelik, aşı kalemi, aşı gözü, yumru, kök, soğan, yaprak, doku ve her türlü üretim materyallerinin ticari amaçla yetiştirildiği yerlerin ruhsatlandırılması ve yetiştirilen ürünlerin kontrolü ile yurt içinde dağıtım esaslarının belirlenmesi amacıyla hazırlanmıştır.

   (2) Bu Yönetmelik, fidan, fide, çelik, aşı kalemi, aşı gözü, yumru, kök, soğan, yaprak, doku ve her türlü üretim materyallerinin ticari amaçla yetiştirildiği yerlerin ruhsatlandırılmasını, kontrolünü ve yurt içinde dağıtım esaslarını kapsar.

   Dayanak

   Madde 2 - (1) Bu Yönetmelik, 15/5/1957 tarihli ve 6968 sayılı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanununun 16, 18 ve 19 uncu; 7/8/1991 tarihli ve 441 sayılı Tarım ve Köyişleri Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesi birinci fıkrasının (k) bendi ile 6/8/1964 tarihli ve 6/3346 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Zırai Karantina Tüzüğünün 39, 44, 47, 48, 49, 50, 51 ve 52 nci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

   Tanımlar

   Madde 3 - (1) Bu Yönetmelikte geçen;

   a) Bakanlık: Tarım ve Köyişleri Bakanlığını,

   b) Bitki: Her türlü bitkilerle bunların ürünleri, tohum, fide, fidan, çelik, aşı kalemi, yumru, kök, soğan, meyve, çiçek, yaprak, doku ve her türlü üretim materyallerini,

   c) Bitki muayene raporu: Zırai Karantina Tüzüğündeki 10 sayılı örneğe göre düzenlenmiş, üretim yerinin belirli dönemlerdeki muayenesi sonucu düzenlenen raporu,

   ç) Bitki yetiştirme ruhsatı: Zırai Karantina Tüzüğündeki 9 sayılı örneğe göre düzenlenmiş, şartları uygun olan araziler için verilmiş belgeyi,

   d) Enstitü: Zirai mücadele araştırma enstitülerini ve zirai mücadele ve zirai karantina işleri ile görevlendirilen araştırma enstitülerini,

   e) Genel Müdürlük: Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğünü,

   f) Karantinaya tabi zararlı organizma: Bir alanda varlığı bilinmeyen veya varlığı bilinen fakat yaygın bir dağılımı olmayan ve resmi olarak kontrol altında bulunan, Bakanlık tarafından liste olarak yayımlanan, potansiyel ekonomik öneme sahip zararlıları,

   g) Müdürlük: Bakanlık il ve ilçe müdürlüklerini,

   ğ) Ticari fidelik/fidanlık: Kendi ihtiyacından fazla üretip satan, dağıtan, ticari gelir sağlayan üreticilerin fideliğini ve/veya fidanlığını,

   h) Üretim yeri kayıt defteri: İlk sayfası müdürlüklerce üretici bilgilerinin doldurularak onaylandığı defteri,

   ı) Üretim materyalleri: Fidan, fide, çelik, aşı kalemi, çöğür, çiçek soğanı, süs bitkileri ve benzeri gibi bitkilerin üretimden kullanılan her türlü materyalleri,

   i) Zararlı organizma: Bitkilerde ve bitkisel ürünlerde zarar yapan bütün biyolojik dönemlerdeki tüm hayvanları, bitkiler âlemine bağlı canlı organizmalar ile fungus, bakteri, virüs, nematod, fitoplazma ve diğer patojenleri,

   j) Zirai Karantina Taşıma ve Satış Sertifikası: Zırai Karantina Tüzüğündeki 11 sayılı örneğe göre düzenlenmiş, üretim materyallerinin satışa sunulmadan önce zararlı organizmalardan ari olanlarına düzenlenen belgeyi,

   ifade eder.

  İKİNCİ BÖLÜM : Ruhsatlandırma, Muayene, Ruhsat Süreleri, Kapasite Değişikliği ve İptaller

   Madde 4 - (1) Bitki Yetiştirme Ruhsatı almak isteyen fidan, fide, süs bitkisi, çöğür ve çiçek soğanı yetiştiricileri; dilekçe, bu Yönetmeliğin Ek-1'inde yer alan ve bir üretim mevsimi için geçerli olan taahhütname ve üretim yapacağı arazinin tapusunun veya kira sözleşmesinin fotokopisi ile müdürlüklere başvuruda bulunurlar. Ruhsatlandırmaya esas gerekli kontroller, illerde il müdürlüğü bitki koruma şube müdürlükleri ile ilçelerde bitki koruma hizmetlerinde çalışan teknik elemanlar tarafından yapılır ve arazinin genel krokisi çizilir. Üretim yerlerinin toprak yapısı ve taban suyu durumu yönüyle üretime uygun olup olmadığı müdürlük teknik elemanlarınca incelenerek, inceleme sonucu hazırlanacak raporun olumlu olması ve aşağıdaki şartları taşıması gerekir.

   a) En az beş yıl öncesine kadar bu arazide yetiştirilen bitkiler ve bu bitkilerde görülen iç karantinaya tabi zararlı organizmalar belirlenir ve bu organizmalara karşı hangi mücadelenin yapılmış olduğu kaydedilir.

   b) Bu üretim yeri çevresindeki bitkiler de iç karantina listesindeki zararlı organizmalar yönüyle incelenir. Bulaşıklık görüldüğü takdirde bulaşıklığın giderilmesi için gerekli tedbirler alınır veya aldırılır.

   c) İç karantina listesinde bulunan nematodların olup olmadığını belirlemek için bu Yönetmeliğin Ek-2'sinde yer alan talimata uygun olarak üretim yerinden toprak ve/veya üretim harcı örneği alınır ve bu Yönetmeliğin Ek-3'ünde yer alan örneğe uygun olarak etiketlenir.

   ç) Alınan örnekler enstitüye gönderilir.

   d) İç karantinaya tabi nematodlarla bulaşık bulunan arazide veya üretim harcında, fidan, fide, süs bitkisi, çöğür ve çiçek soğanı üretimi yapılamaz.

   e) Yeni kurulacak asma fidanlıklarında Agrobacterium vitis (Bağ kök uru) riskine karşı en az beş yıl süreyle bağcılık yapılmamış olması gerekir.

   Tüplü üretim materyallerinin yetiştirme yerlerinin ruhsatlandırılması

   Madde 5 - (1) Tüplü fidan, fide ve süs bitkileri üretiminin ruhsatlandırılabilmesi için uyulması gereken koşullar aşağıda belirtilmiştir:

   a) Üretim yerinde tüpler ve toprak arasında izolasyon sağlanır,

   b) Yüzey akışının üretim alanına geçişini önleyici tedbirler alınır,

   c) Tohumun çimlendirilmesi, çeliklerin köklendirilmesi ve üretimde kullanılan toprak, gübre, kum, torf, perlit ve benzeri harçlar toprak kökenli zararlı organizmalardan arındırılması amacıyla Bakanlıkça uygun görülen metotlardan birisiyle temizliğe tabi tutulur ve/veya temiz olduğu belgelenir,

   ç) Sebze fideliklerinde üretim izinli, tescilli veya ticari sebze kaydında olan tohumlar kullanılır, zararlı organizmalardan temiz olduğu belgelendirilir,

   d) Aynı serada yetiştirilen meyve fidanı, sebze ve süs bitkileri fideleri üretim alanları arasında zararlı organizmaların bulaşmasını önleyici tedbirler alınır.

   Ruhsat süreleri

   Madde 6 - (1) Ruhsat süreleri aşağıda belirtilmiştir:

   a) Açıkta ve toprakta fidan üretim yerleri için verilen ruhsatlar bir üretim dönemi için geçerlidir. Yönetmeliğe uyulmaması ve üretim yerinin enfeksiyon kaynağı teşkil etmesi durumunda ruhsatlara süresinden önce son verilir. Enfeksiyon kaynağı olması sebebiyle ruhsatı iptal edilen yere beş yıl süreyle tekrar ruhsat verilmez.

   b) Tüplü fidan, fide, çöğür, süs bitkileri üretim yerleri için verilen ruhsatlar dört yıl, çiçek soğanı üretim yerleri için ise beş yıl geçerlidir. Ancak, fide, fidan ve süs bitkileri için her üretim döneminde kullanılan harcın ve üretim materyalinin temizliği belgelendirilir. Yönetmeliğe uyulmaması ve üretim yerinin enfeksiyon kaynağı teşkil etmesi durumunda ruhsatlara süresinden önce son verilir. Enfeksiyon kaynağı olması sebebiyle ruhsatı iptal edilen yere beş yıl süreyle tekrar ruhsat verilmez. Enfeksiyon kaynağının giderildiğinin belgelenmesi ve topraksız yetiştirme ortamlarında üretim materyalleri yetiştirilmesi durumunda bu süre dikkate alınmaz.

   Muayene

   Madde 7 - (1) Üretim yerlerinin muayenesinde uyulması gereken esaslar aşağıda açıklanmıştır.

   a) Fidanlık, fidelik, süs bitkileri ve çiçek soğanı üretim alanları Müdürlük teknik elemanları tarafından kontrol ve muayene edilir.

   b) Fidanlık, süs bitkileri ve çiçek soğanı üretim alanları vejetasyon, kesim ve söküm döneminde en az birer defa, fidelikler ise, satıştan evvel en az bir defa muayene ve kontrol edilir. Muayeneler fidan, fide, süs bitkisi ve çiçek soğanı yığınları ile parsellerde bulunan üretim materyalinin tümünü temsil edecek şekilde, en az % 2'si karantinaya tabi zararlı organizmalar yönünden gözle incelenir. İnceleme sonucu gerekli görüldüğü hallerde örnek alınır ve teşhis edilmek üzere enstitüye gönderilir.

   c) Çiçek soğanı dikimi yapıldığı yıl, söküm ve ihracat söz konusu olmasa dahi vejetasyon ve söküm dönemi kontrolleri yapılır.

   ç) Çiçek soğanı ve süs bitkileri vejetasyon ve söküm dönemi kontrollerine ilaveten, soğan ve çoğaltım materyal depolaması yapılan yerlerde de dikimden önce en az bir defa kontrol edilir.

   d) Söküm sonrasında muayeneyi takiben temiz olduğu tespit edilen çıplak köklü sevk edilecek fidanlar beş, on veya yirmi beşlik demetler halinde mühürlenerek veya etiketlenerek, ayrıca tüpte, saksıda ve benzeri yerlerde üretilerek demetlenmesi mümkün olmayanların ise, tek tek bu Yönetmeliğin Ek-4'ünde yer alan örneğe uygun olarak etiketlendikten sonra sevk ve satışına izin verilir. Sertifikalı üretilen fidanlar muayene edildikten sonra sertifika etiketinin bağlı olması sebebiyle tekrar etiket veya kurşun mühür bağlanmaz.

   e) Açık arazide yetiştirilen topraklı sevk edilecek fidanların söküm döneminde müdürlüklerde görevli teknik elemanlar tarafından nematolojik yönden makroskobik kontrol yapılır. Şüpheli görülen durumlarda toprak ve bitki örneği bu Yönetmeliğin Ek-2'sinde yer alan talimata uygun olarak alınır ve enstitüye gönderilir.

   f) Vejetasyon döneminde yapılan muayene ve kontrollerde tespit edilen, iç karantinaya tabi olup da mücadelesi mümkün olan zararlı organizmalarla, fidanlık, süs bitkileri ve çiçek soğanı üreticilerinin öncelikle mücadele yapmaları sağlanır. Gerekli mücadeleyi yapamayanların mevcut materyali, 6968 sayılı Kanunun 19 uncu maddesi ve üreticilerin taahhütnamedeki taahhüdüne istinaden üretim sezonunu beklemeden bedelsiz olarak imha edilir ve ruhsatı iptal edilir.

   g) Müdürlük yetkilisinin gerekli gördüğü fidanlık ve süs bitkileri üretim yerlerinde münavebe yaptırılır ve kontrol edilir.

   ğ) Tüplü ve açık arazide yetiştirilen bağ fidanlarından söküm döneminde her bir anaç-çeşit kombinasyonundan ve parselden en az onar adet numune Agrobacterium vitis (Bağ kök uru hastalığı) yönünden analiz edilmek üzere alınarak enstitüye gönderilir.

   h) Vejetasyon devresi raporları son muayeneyi takiben, söküm devresi raporları ise sökümler tamamen bittikten sonra düzenlenir. Resmi fidanlık, özel fidanlık, ticari fide, çöğür, süs bitkileri ve çiçek soğanı üretim alanlarına ait raporların birer nüshası müdürlüklerde saklanır.

   ı) İç karantinaya tabi zararlı organizmalarla bulaşık; resmi fidanlıklar, özel fidanlıklar, süs bitkileri ve çiçek soğanı üretim yerleri için düzenlenen bitki muayene raporlarına ve yıl içinde fidan üretimi yapılamayacak olan fidanlıkların adlarını bildirir listelere, ruhsat tarih ve sayıları yazılır.

   i) Ticari amaçlarla kullanılan fidanlık, fidelik, çöğür, süs bitkisi ve çiçek soğanı üretim yerlerinin her biri için, iç karantinaya tabi zararlı organizmalar görülmedikçe, ayrıca bitki muayene raporu düzenlenmesine gerek yoktur. Bu gibi hallerde mal sahiplerinin isimleri ve ruhsatnamenin tarih ve sayısı bir listeye yazılır ve bu liste, düzenlenen bitki muayene raporuna eklenir.

   j) İç karantinaya tabi zararlı organizmalar ile bulaşık fidanlık, fidelik, süs bitkileri, çiçek soğanı ve çöğür üretim yerleri için düzenlenen bitki muayene raporlarına imha edilen fidan, fide, çöğür ve çiçek soğanı imha tutanakları eklenir.

   k) Zeytin fidanlarında her üretim parseli için % 2'nin üzerinde Pseudomonas savastanoi pv. Savastanoi (Zeytin dal kanseri) ile bulaşıklık tespit edildiğinde fidanların satışına izin verilmez. Parseldeki tüm fidanlar imha edilir.

   l) Badem fidanlarında her üretim parseli için % 2'nin üzerinde Pseudomonas amygdali (Badem dal kanseri) ile bulaşıklık tespit edildiğinde fidanların satışına izin verilmez. Parseldeki tüm fidanlar imha edilir.

   m) Agrobacterium tumefaciens (Kök kanseri) ile bulaşık olduğu belirlenen bitkiler imha edilir, temiz çıkan bitkiler ise kök kanserine karşı koruyucu etkili ilaçlarla ilaçlanarak satışına izin verilir.

   n) İç Karantinaya tabi olmayan ve mücadelesi mümkün olan zararlı organizmalarla bulaşık olduğu belirlenen fidanlıklarda vejetasyon döneminde yapılan kontrollerde mücadele yaptırılır.

   o) Aleurothrixus flacoccus (Mask.) (Turunçgil pamuklu beyaz sineği) ve Pseudoccus viburni (Signoret) (Turunçgil unlu biti) ile bulaşık olan yerlerden diğer yerlere dağıtımı yapılacak fidanlara dağıtım öncesi yazlık yağ (beyaz yağ ) uygulaması yapılır.

   Yer, kapasite değişikliği ve iptaller

   Madde 8 - (1) Yeri ve kapasitesi değişen üretim yerleri için uygulamalar aşağıda belirtildiği gibi yapılır:

   a) Yeri ve kapasitesi değiştirilen fidanlık, fidelik, çöğür, süs bitkileri ve çiçek soğanı üretilen yerler tekrar muayene edilerek ruhsata bağlanır.

   b) Yetiştiricisi değişen ruhsatlı fidanlık, fidelik, çöğür, süs bitkileri ve çiçek soğanı üretim yerlerinde yeni yetiştiricinin adına yeni bir taahhütname düzenlenir.

   c) Fidan, fide, çöğür, süs bitkileri ve çiçek soğanı üretiminden tamamen vazgeçenlerin ruhsatları iptal edilerek, yılsonunda ruhsat tarih ve sayıları ile iptal tarih ve nedenleri Genel Müdürlüğe bildirilir.

  ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : Üreticilerin Tutacağı Kayıtlar, Rapor Düzenlenmesi ve Üretim

  Üreticilerin tutacağı kayıtlar

   Madde 9 - (1) Bitki yetiştirme ruhsatı alan üreticiler üretim sezonu boyunca yaptığı her türlü faaliyetin kaydını tutmak zorundadır. Satın aldığı üretim materyali ile ilgili her türlü belge yapılan bakım ve mücadele işlemleri tarihleri, dozları gibi uygulamalar üreticilerce kaydedilir. Kayıt defteri müdürlükler tarafından temin edilerek ilk sayfası müdürlükçe üretici bilgileri doldurularak mühürlenir. Bu kayıtlar en az beş yıl süre ile saklanır ve müdürlük teknik elemanlarınca yılda bir kez incelenir.

   Rapor düzenlenmesi

   Madde 10 - (1) Raporlar aşağıda belirtildiği gibi düzenlenir:

   a) Fidanlıktaki mevcut fidanların tamamı, dağıtım ve satışa tabi bitkilerin tür veya çeşit ve miktarı sütununa yazılır. Bu sütunda bitkilerin türleri veya çeşitleri ve miktarları ayrı ayrı belirtilir. Biliniyorsa çeşit de yazılır.

   b) Muayene maksadıyla sökülen bitkilerin cins (tür) ve miktarı sütununa, sökülen bitkilerin mevcut bitki miktarına göre yüzdesi yazılır.

   c) Dağıtım ve satışa uygun görülen bitkilerin cins ve miktarı sütununa; vegetasyon devresinde dağıtım veya satış yapılamayacağına göre herhangi bir rakam yazılmaz, ancak söküm devresinde takribi fidan sayısından ve çiçek soğanı miktarından zararlı organizma ihtiva edenler çıkarıldıktan sonra, geriye kalan sağlam dağıtıma tabi olanlar kaydedilir.

   ç) Tespit edilen zararlı organizmalar sütununa, iç karantinaya tabi zararlı organizmaların adı yazılır. Eğer zararlı organizmalar tespit edilmemişse aynı sütuna "iç karantinaya tabi zararlı organizmalar görülmemiştir" ibaresi yazılır.

   Üretim materyallerinin nakilleri ile ilgili kontroller

   Madde 11 - (1) Üretim materyallerinin nakil ve satışı ile ilgili kontroller aşağıda belirtilmiştir:

   a) İç Karantina listesinde yazılı zararlı organizmalarla bulaşık fide, fidan, çelik, çiçek soğanı, süs bitkisi, çöğür ve aşı kalemlerinin fenni temizliğe tabi tutulmadan ve Zirai Karantina Taşıma ve Satış Sertifikası almadan bir yerden diğer yerlere sevk edilmesi yasaktır.

   b) Üreticiler yurt içinde bir yerden diğer yerlere üretim materyallerini sevk etmek için üretim materyalinin bulunduğu yerdeki müdürlüğe müracaat ederek Zırai Karantina Tüzüğünde yer alan 11 sayılı örneğe göre hazırlanmış, Zirai Karantina Taşıma ve Satış Sertifikası almaları gerekir.

   c) Zirai Karantina Taşıma ve Satış Sertifikası, verildiği tarihten itibaren yedi gün geçerlidir. Fidanlar ve süs bitkilerinin tamamı satılmadığı takdirde, iklim ve çevre koşullarından etkilenip etkilenmediği de göz önünde bulundurularak satışın yapıldığı il ve ilçedeki müdürlükçe gerek görülürse süre uzatımı yapılır. Süre uzatımı yapılması uygun görülmeyen fidanlar ile süs bitkileri müdürlük elemanlarının düzenleyeceği raporla imha edilir.

   ç) Müdürlükler, Zirai Karantina Taşıma ve Satış Sertifikasını düzenledikten sonra fidan satıcılarının gideceği iller arasında koordinasyon sağlar.

   Üretim materyallerinin satışı ile ilgili kontroller

   Madde 12 - (1) İlgili müdürlükçe, pazar ve diğer satış yerlerinde satılan üretim materyallerinin Zirai Karantina Taşıma ve Satış Sertifikasının bulunup bulunmadığı ve ayrıca fidanların mühürlü veya etiketli olup olmadığı yönünden kontrolü yapılır. Kontrollerde fide, fidan, çiçek soğanı, süs bitkisi, çöğür, çelik ve aşı kaleminin beraberinde Zirai Karantina Taşıma ve Satış Sertifikası olsa dahi, iç karantinaya tabi zararlı organizmalar ile bulaşık olduğu tespit edilenlerden, fenni yollarla temizlenmesi mümkün olanların, masrafı mal sahibinden alınmak üzere, fenni temizliği yapılarak satışına izin verilir. Fenni yollarla temizlenmeleri mümkün olmayan ve tehlikeli durum arz eden hallerde ise, bu materyaller hiçbir surette menşeine iade edilmeyerek mahallinde bedelsiz imha edilir.

   (2) Pazar ve diğer satış yerleri kontrollerinde Zirai Karantina Taşıma ve Satış Sertifikası olmayan ruhsat ve rapor almamış fidanlık ve fidelikten geldiği tespit edilen üretim materyallerini satanlar ile mal sahibi hakkında 6968 sayılı Kanunun 19 ve 53 üncü maddeleri uygulanır. Satış sertifikası olsa dahi, iç karantinaya tabi hastalık ve zararlı görüldüğünde hangi ilden gelmiş ise o ile yazılı olarak durum bildirilir.

  DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : Çeşitli ve Son Hükümler

   Çeşitli hükümler

   Madde 13 - (1) Üretim materyallerinin kontrolleri esnasında aşağıdaki konulara da dikkat edilmelidir.

   a) İç karantinaya tabi zararlı organizmaların teşhis ve mücadele metotlarını zirai mücadele araştırma enstitüleri veya ilgili konu uzmanlarının bulunduğu Araştırma Enstitüleri yapar.

   b) Müdürlük teknik elemanları, illerindeki iç karantinaya tabi zararlı organizmaları ve bunlarla bulaşık alanları tespit eder ve bunların kontrol altında bulundurulmasına çalışır, yeni bulaşma alanlarını Bakanlığa bildirir. Bulaşık alanlarda üretim materyallerinin yetiştirilmesine izin verilmez.

   c) Müdürlükçe, Bakanlıkça yapılan düzenlemelerde yer almayan büyük zararlara sebebiyet verebilecek yeni bir zararlı organizmanın tespit edilmesi halinde; durumu Bakanlığa ve bağlı bulunduğu enstitüye haber vererek tavsiye edilen tedbirlerin uygulanmasını sağlar.

   Cezai hükümler

   Madde 14 - (1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı davrananlar hakkında 6968 sayılı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanununun 19 uncu ve 53 üncü maddeleri uygulanır.

   Yürürlük

   Madde 15 - (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

   Yürütme

   Madde 16 - (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür.

  Ekleri görmek için fihristi kullanınız.